آشنایی با دارچین (تكثير) و خواص درمانی آن

دارچین (با نام علمی : Cinnamomum Verum يا Cinnamomum Zelanicum) درختچه‌ای از راسته‌ی لورالس  تیره‌ی برگ‌بوها  و سرده‌ی دارچین‌ها می‌باشد.
درختچه دارچین درختی است کوچک (به ارتفاع ۵ تا ۷ متر) و همیشه سبز، که از تمام قسمت‌های آن بوی مطبوعی استشمام می‌شود. گل‌های آن در فاصله ماه‌های بهمن تا اوایل فروردین ظاهر می‌شود. برگ این درخت سبز سیر و دارای گل‌هایی به رنگ سفید است.

هر گل دارچين را پوششی مرکب از 6 کاسبرگ در بر می‌گيرد. درون گل‌ها 12 پرچم در 4 ردیف جای دارد. مادگی آن دارای تخمدانی یک خانه است و پس از رسیدن، به میوه‌ای به صورت سته و به رنگ قهوه‌ای مایل به آبی تبدیل می‌شود، که همیشه با کاسه و نهنج گل همراه می‌باشد. قسمت گوشت‌دار میوه نیز رنگ مایل به سبز دارد و درون آن دانه‌ای با مغز روغنی مشاهده می‌شود.

پوست تنه درخت دارچين، ادويه است. دارچین اولین بار در سری‌لانکا یافت شد و بعد از آن، تمام دنیا این چاشنی را شناختند و برای طعم بهتر غذاها استفاده کردند. اين گياه كه بومی سری‌لانکا و جنوب هند می‌باشد، دارای پوستی است كه به عنوان ادویه به كار برده می‌شود.

یک قاشق چای خوری دارچین، حاوی ۲۸ گرم کلسیم، يک گرم آهن، بیشتر از یک گرم فیبر، و مقدار زیادی منگنز و ویتامین‌های C و K است. همچنین مقدار ۱.۲ گرم کربوهیدرات دارد.

تكثير و برداشت محصول

تکثیر اين گياه بسيار آسان بوده و با کاشتن دانه یا به طریقه قلمه زدن و خوابانیدن شاخه‌ای از درخت صورت می‌گیرد. نخستین برداشت محصول از درختان پرورش یافته‌ی چهار ساله صورت می‌گیرد. برای این کار ساقه‌ها را قطع می‌کنند، ولی پاجوش‌های قوی و خوب آن را باقی می‌گذارند، تا از نمو آن‌ها پایه‌های خوب تولید شود.

ترکیبات شیمیایی

دارچین سیلان دارای آمیدون، موسیلاژ، تانن، یک ماده رنگی، اکسالات کلسیم، قند، مانیت، سینامومین، اسانس و رزین است. اسانس دارچین که تنها قسمت مهم دارچین است به مقدار یک درصد در پوست گیاه مذکور وجود دارد و از تقطیر پوست گياه با آب حاصل می‌شود. این اسانس در صورت تازه بودن به رنگ زرد روشن ديده می‌شود، ولی به مرور زمان و به علت اکسیده شدن به رنگ‌های زرد طلایی و سپس قهوه‌ای مایل به قرمز درمی‌آید. قسمت اعظم این اسانس را آلدئید سینامیک تشکیل می‌دهد. به علاوه دارای 4 درصد از فنل‌ها (مخصوصا اوژنول‌ها) همراه با فلاندرون، سافرول و فورفورول است.

خواص دارويی

مصرف روزانه دارچین انسان را سلامت و جوان نگه می‌دارد. دارچین برای تقويت و بازیافتن نیروی جنسی نیز به کار می‌رود. به عـلاوه کلیه را گرم می‌کند، ضعـف کمر و پاها را از بین می‌برد و در درمان کم خونی مؤثر است. دارچین بهترین دارو برای دردهای عضلانی می‌باشد و جدیدا در آمریکای شمالی و کانادا، کرم‌هایی به بازار آمده که دارای دارچین است و برای رفع درد به کار می‌رود.

حتما تا به حال متوجه شده‌اید که بعد از خوردن یک دونات دارچین، همه چیز را زیبا می‌بینید و چقدر آرام هستید. این خاصیت مربوط به دارچین است؛ زیرا دارچین اثر آرام کننده و شاد کننده دارد و از بسیاری از داروهای آرام بخش بهتر است.

در حقیقت می‌توان گفت دارچین والیوم گیاهی است؛ زیرا در دارچین ماده‌ای است به نام Cinnamodehyde وجود دارد، که روی حیوانات و انسان‌ها اثر آرام بخش دارد.

اثر مهم دیگر دارچین پايین آوردن تب می‌باشد. حتی امروزه دارچین را به صورت قرص و کپسول در آورده و به عنوان تب‌بر به کار می‌برند. شما می‌توانید به آسانی با نوشیدن یک فنجان چای دارچین، تب را به سرعت پايین آورید. دارچین رگ‌ها را باز می‌کند و اثر خوبی در گردش خون دارد.

دارچین خاصیت عجیب دیگری دارد و آن تقويت سيستم ايمنی بدن در مقابل بيماری‌هاست و حتی می‌توان گفت كه اثری مشابه پنی‌سيلين و آنتی‌بيوتيک دارد. اگر حس کردید که ضعیف شده‌اید و ممکن است مریض شوید، چای دارچین را فراموش نکنید. حتی اگر سرما خورده‌اید یا ضعف شدید دارید چای دارچین بهترین دارو است.

یکی از دانشمندان انگلیسی در کتابی که در قرن نهم تألیف نمود، ادعا کرد که دارچین معده را تمیز و آرام و قوی می‌کند. بنابراین اگر ناراحتی معده دارید حتما از دارچین استفاده کنید. دارچین علاوه بر خواص دارويی فراوانی كه دارد، از طعم بسیار خوبی نيز برخوردار است. حتی اگر چای معمولی می‌نوشید، آن را با یک قطعه پوست دارچین به هم بزنید که طعم آن را بهتر کند.

بی دلیل نیست که در گذشته، سلمانی‌ها - که در حقیقت دکترهای طب قدیم بودند - به مشتری‌های خود چای دارچین می‌دادند. امروزه از دارچین در فراورده‌های مختلفی اعم از خوراکی و آرایشی استفاده می‌شود.

گردآورنده: دنیاها، دانشنامۀ فارسی | www.donyaha.ir