جایزه سینمایی اسکار: برندگان، حواشی و شب اهدای جوایز

جایزه اسکار یا به طور خلاصه اسکار نام جایزه‌ای است که هر ساله توسط آکادمی علوم و هنرهای سینمایی (AMPAS) به بهترین اثرهای صنعت سینما اهدا می‌شود و شامل بهترین فیلم، کارگردان و نویسنده هم می‌گردد. جشن رسمی که در طی آن جوایز اهدا می‌گردد، پربیننده‌ترین جشن سینمایی در دنیا است.

اولین مراسم اسکار در روز پنجشنبه، ۱۶ مه ۱۹۲۹ و با حضور تنها ۲۷ مهمان برگزار شد که برندگان از قبل اعلام شده بودند، در هتل روزولت در هالیوود به افتخار فیلم‌های برجسته سال ۱۹۲۷ و ۱۹۲۸ برگزار شد. میزبان مراسم بازیگر, داگلاس فربنکس و کارگردان ویلیام سی. دمیل بودند. کمدین و پادکست‌ساز کونان اوبراین برای اولین بار مجری مراسم اسکار ۲۰۲۵ بود و راج کاپور و کتی مالان به عنوان تهیه‌کنندگان اجرایی مراسم بازگشتند.

از دهه ۱۹۵۰ به بعد، مراسم به‌صورت زنده از تلویزیون پخش شد و به یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی جهان تبدیل شد.

وجه تسمیه

در مورد ریشه نام "اسکار" اختلافاتی وجود دارد. در بیوگرافی «بت دیویس» عنوان شده که او اسکار را از نام همسر اولش «هارمون اسکار نلسون جونیور» رهبر ارکستر گرفته‌است. ادعای دیگر در این مورد مربوط به دبیر اجرایی آکادمی بنام «مارگارت هریک» است که این جایزه را برای اولین بار در سال ۱۹۳۱ دید و این تندیس او را به یاد «عمو اسکارش» (نام مستعار پسرعمویش «اسکار پیرس») انداخت. سیدنی اسکالسکی که یک روزنامه‌نویس بود هنگام نامگذاری «هریک» حضور داشت واین نام را در مقاله خود آورد: کارکنان از روی محبت تندیس مشهور خود را «اسکار» نامیدند.

در هر صورت، هم «اسکار» و هم «جایزه آکادمی» نشان‌های مخصوص و انحصاری آکادمی هستند و آکادمی در مقابل تهدیدات و یا دعاوی در مورد آنها شدیدا از آنها حمایت می‌کند. وب سایت رسمی جایزه اسکار oscar.com است.

از سال ۱۹۵۰ قانونا، نه برنده‌ها و نه وارثان آنها نمی‌توانند بدون اینکه پیشنهاد فروش اولیه جایزه را به قیمت ۱ دلار به آکادمی بدهند اقدام به فروش آن کنند. در صورتی که برنده این شرایط را نپذیرد، آکادمی جایزه را نگه می‌دارد. جوایزی که تحت حمایت این توافق نامه نبوده‌اند، در مزایده‌های عمومی و معاملات خصوصی به قیمت‌های شش رقمی فروخته شدند.

تندیس و قیمت آن

قیمت واقعی تندیس اسکار از نظر مالی بسیار پایین است؛ تنها حدود ۱ دلار! اما ارزش نمادین و فرهنگی آن بی‌نهایت بالاست.

تندیس اسکار از فلز بریتانیا (آلیاژی از قلع و آنتیموان) ساخته شده و با طلای ۲۴ عیار آبکاری می‌شود. هزینه ساخت هر تندیس حدود «۴۰۰دلار»» تخمین زده می‌شود. بر اساس قوانین آکادمی علوم و هنرهای سینما، برندگان اسکار اجازه فروش تندیس خود را ندارند* مگر اینکه ابتدا آن را به آکادمی با قیمت **۱ دلار** پیشنهاد دهند. این قانون از سال ۱۹۵۰ به بعد اعمال شده تا از تجاری‌سازی جایزه جلوگیری شود.

در دوران جنگ جهانی دوم، به دلیل کمبود فلز، تندیس‌ها از گچ ساخته می‌شدند!

فروش‌های تاریخی قبل از قانون ۱۹۵۰

برخی از تندیس‌های اسکار که قبل از ۱۹۵۰ اهدا شده‌اند، در بازار آزاد فروخته شده‌اند:

نام رسمی جایزه اسکار، تندیس کوچک «جایزه آکادمی برای شایستگی» است. این جایزه بریتانیم آب طلا شده بر روی یک پایه فلزی سیاه با بلندی ۱۳.۵ اینچ (معادل ۲۴ سانتیمتر) و وزن ۳.۸۵ کیلوگرم است که نشان‌دهنده یک شوالیه است که یک شمشیر مبارزان جنگ صلیبی را در دست دارد که بر روی یک حلقه فیلم ایستاده و ۵ حوزه فیلم را نشان می‌دهد: بازیگران، نویسندگان، کارگردانان، تهیه کنندگان و کادر فنی.

سدریک گیبونز کارگردان هنری ام جی ام، یکی از اعضای اولیه آکادمی، طراحی این جایزه را سرپرستی کرد. جورج استنلی مجسمه‌ساز طرح گیبونز را با سفال ساخت و الکس اسمیت طرح را با قلع و مس ساخت و این طرح را که ۹۲.۵ درصد آن از قلع و ۷.۵ در صد آن از مس بود آب طلا داد. تنها چیزی که به تندیس اسکار از ابتدای ایجاد آن اضافه شده است، بالا بردن کیفیت پایه آن است.

اعضا

برای نامزدی عضویت در آکادمی رقابت بسیار است (با این وجود، فرد نامزد باید دعوت شده باشد) و یا اینکه یکی از اعضا او را معرفی کند. آکادمی نام اعضای خود را به طور عمومی آشکار نمی‌کند، گرچه در مطبوعات گذشته، نام مدعوین برای عضویت در آکادمی انتشار یافته بود. در صورتی که کسی که هنوز به عضویت در آکادمی در نیامده در طول یک سال برای عضویت در بیش از یک بخش نامزد شده باشد، در زمانی که عضویت را می‌پذیرد باید بخشی را که می‌خواهد در آن قرار گیرد انتخاب کند.

نامزدی

امروزه بر اساس قوانین ۲ و ۳ مجموعه قوانین رسمی جوایز آکادمی، یک فیلم باید در سال قبل (از نیمه شب اول ژوئن تا نیمه شب ۳۱ دسامبر) در لس آنجلس، کالیفرنیا آغاز شده باشد تا شرایط شرکت را داشته باشد. قانون دوم بیان می‌دارد که یک فیلم باید "فیلم بلند" (حداقل ۴۰ دقیقه) باشد تا برای کسب جایزه شرکت داده شود. یک فیلم همچنین باید به صورت نسخه فیلم ۳۵ میلیمتری یا ۷۰ میلیمتری یا فیلم دیجیتالی ۲۴ فوت یا ۴۸ فوت اسکن پیشرفت با وضوح حداقل ۷۲۰ × ۱۷۸۰ باشد.

اعضای گروه‌های مختلف، افراد مربوطه در حوزه خودشان را نامزد می‌کنند (بازیگران توسط اعضای بازیگر نامزد می‌شوند و غیره) در حالیکه تمامی اعضا، نامزد بهترین فیلم سینمایی را انتخاب می‌کنند. برنده‌ها سپس در نوبت دوم رای‌گیری که در آن تمامی اعضا در گروه‌های مختلف رای می‌دهند انتخاب می‌شوند.

شب اهدای جوایز

جوایز اصلی در یک جشن که مستقیما از تلویزیون پخش می‌شود، اغلب در ماه مارس بعد از سال مربوطه و ۶ هفته پس ار اعلام اسامی نامزدین اعطا می‌شوند. این جشن بسیار مجلل و باشکوه است و تمامی دعوت شدگان بر روی فرشی قرمز رنگ که توسط برجسته‌ترین طراحان مدروز آماده شده، راه می‌روند. بر اساس تخمین‌ها هر سال بیش از یک میلیارد نفر به صورت زنده و یا ضبط شده این جشن را تماشا می‌کنند.

تعداد کل بینندگان مراسم اسکار ۲۰۲۵ حدود ۱۹.۷ میلیون نفر بوده است، که شامل تماشای زنده و ضبط‌شده از طریق تلویزیون و پلتفرم‌های آنلاین می‌شود.**

بر اساس گزارش نهایی مؤسسه نیلسن، *مراسم نود و هفتمین دوره جوایز اسکار* که در تاریخ ۲ مارس ۲۰۲۵ برگزار شد، توانست *۱۹.۷ میلیون بیننده* را جذب کند. این رقم نسبت به سال گذشته افزایش داشته و اسکار ۲۰۲۵ را به *پربیننده‌ترین مراسم اسکار در پنج سال اخیر* تبدیل کرده است. استریم آنلاین از طریق Hulu نیز برای اولین بار به‌طور همزمان صورت گرفت. در گروه سنی ۱۸ تا ۴۹ سال، رشد ۱۹ درصدی مشاهده شده و امتیاز ۴.۵۴ کسب کرده است.
این جشن برای اولین بار در سال 1953 از تلویزیون NBC پخش شد. از آن زمان تا سال ۱۹۶۰ از NBC و سپس از شبکه ABC تا سال ۱۹۷۱ و مجددا توسط NBC پخش شد. ABC دوباره در سال ۱۹۷۶ پخش این جشن را تا سال ۲۰۲۵ بر عهده گرفت.

جشن اعطای این جوایز توسط سازمان امنیت داخلی آمریکا به عنوان رویداد ویژه امنیت ملی محسوب می شود.

نقد

جوایز آکادمی خصوصا طی سال‌های اخیر مورد اختلاف و انتقاد بسیاری بوده است.
منتقدان بر این عقیده هستند که بسیاری از برندگان جایزه بهترین فیلم سینمایی در گذشته در مقابل آزمون زمان باقی نماندند. منتقدان چنین استدلال می‌کنند که برخی از این فیلم‌ها از جمله فیلم «بزرگترین نمایش روی زمین» ساختهِ (سیسیل بی. دیمیل) با گذشت زمان تاثیراتی را که در زمان اولین اکران داشته‌اند از دست داده‌اند. در مثالی دیگر، منتقدان به این نکته پرداخته‌اند که چطور بعضی فیلم‌ها مانند «بن هور»، برنده سال ۱۹۵۹ که یکی ازپردرآمدترین فیلم‌هایی است که ساخته شده در مقایسه با سایر فیلم‌های سال ۱۹۵۹ مانند «ریو براوو» و «تقلید زندگی» در مقابل زمان کمتر باقی مانده‌اند. (اگرچه "بن هور" در حال حاضر در لیست ۲۵۰ فیلم IMDb در مکان ۱۲۱ قرار دارد، در حالی که "ریو براوو" و "تقلید زندگی" اصلا در این لیست وجود ندارند.)

علاوه براین برخی فیلم‌های نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم که این عنوان را از دست دادند، در نظر بسیاری از منتقدان و فیلم‌سازان شاهکار هستند. بارزترین نمونه فیلم «همشهری کِین» یا «شهروند کین» (Citizen Kane) است که نامزد دریافت ۹ اسکار شد اما تنها برنده جایزه اسکار «بهترین فیلم‌نامه غیراقتباسی» را به خود اختصاص داد.  و درحالیکه طرفداران فیلم‌ها، علم دوستان و فیلم‌سازان این فیلم را به عنوان بهترین فیلم تمامی دوران‌ها درنظر گرفته‌اند.

فیلم‌های پرتقال کوکی، اینک آخرالزمان، راننده تاکسی، فارگو  و برخی دیگر از جمله نمونه‌های اینگونه فیلم‌ها هستند.
انتقادی دیگر این است که بازیگران زن و یا مردی که ابتدا در فیلم‌های کمدی (و سایر ژانرها) مطرح شدند، برای اینکه به طور جدی مورد نظر آکادمی واقع شوند باید در فیلم‌های دراماتیک موفق شوند. برخی از بازیگران کمدی که موفق به دریافت جایزه اسکار شده‌اند عبارت‌اند از: رابین ویلیامز، جیمی فاکس، کوین کلاین، اما استون، و جین فوندا. این جوایز معمولاً برای نقش‌هایی بوده‌اند که تلفیقی از طنز و درام را ارائه داده‌اند.

کوین کلاین یکی از معدود بازیگرانی است که برای یک نقش کاملاً کمدی (در فیلم A Fish Called Wanda) جایزه اسکار دریافت کرده است.

برخی از کارگردانان که به هنرمندی آنها اذعان شده است (مانند اورسن ولس، آلفرد هیچکاک و استنلی کوبریک) هرگز جایزه بهترین کارگردان را نبرده‌اند.

از دیگر انتقادات عینی، افزایش تاثیر اعمال نفوذ کارگردانان و شرکت‌های سازنده فیلم در مورد برخی فیلم‌ها است، به این معنا که جوایز، بیشتر، منعکس کننده تلاش‌ها برای اعمال نفوذ هستند و این قضیه شایستگی فیلم‌ها را تحت تاثیر قرار داده است.

تا به امروز بخشی برای جایزه دادن به کارهای نمایشی، بدلکاران یا مشارکت‌های نمایشی اختصاص داده نشده است. در مورد فرآیند رای دادن در آکادمی نیز نقایص زیادی برشمرده شده است، از جمله این حقیقت که دستیاران اعضای آکادمی اغلب در برگه رای‌گیری رسمی اسکار رای می‌دهند.

دستاوردهای منحصر به فرد

اولین نفر از برندگان جایزه اسکار که برنده جایزه نوبل نیز بوده است، «جرج برنارد شاو» ایرلندی است که به این مهم دست یافت، وی پس از بردن جایزه نوبل ادبیات در ۱۹۲۵، در سال ۱۹۳۹ برای اقتباس سینمایی «پیگمالیون» برنده جایزه اسکار بهترین فیلم‌نامه اقتباسی شد.

دومین فردی که نوبل و اسکار را در کارنامه دارد، فردی از دنیای موسیقی است. «باب دیلن» که سال ۲۰۰۱ برای ترانه‌اش در فیلم «پسران شگفت‌انگیز» برنده اسکار شده بود، دیلن در سال ۲۰۱۶ جایزه نوبل ادبیات را برای «آفرینش بیانی تازه در ترانه‌سرایی آمریکا» دریافت کرد.

والت دیزنی (درگذشت ۱۵ دسامبر ۱۹۶۶ در سن ۶۵ سال)، برنده ۲۲ جایزه اسکار از ۵۹ نامزدی شد و رکورد بیشترین فردی که جایزه اسکار برنده شده را در تاریخ دارد. او پس از مرگش آخرین جایزه اسکارش را در ۱۹۶۹ برای پویانمایی کوتاه «وینی پو و روز پرسروصدا» برنده شد. او یکی از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌های قرن بیستم، به عنوان بنیان‌گذار شرکت والت دیزنی و خالق شخصیت‌های مشهور کارتونی مانند میکی ماوس شناخته می‌شود. او نه تنها صنعت انیمیشن را متحول کرد، بلکه با خلق دنیای دیزنی، تأثیری عمیق بر فرهنگ عامه جهان گذاشت. از دستاوردهای او می‌توان به ایجاد پارک‌های تفریحی دیزنی‌لند و دیزنی‌ورلد، برنده شدن جوایز متعدد آکادمی و توسعه انیمیشن‌های بلند اشاره کرد.

انیمیشن ساخت کمپانی ام‌جی‌ام، یعنی تام و جری، پرافتخارترین انیمیشن سریالی است که از ۱۳ بار نامزدی، توانسته ۷ جایزه اسکار برنده شود.

بخش‌های مختلف جوایز

جوایز اسکار در مجموع شامل ۲۴ بخش اصلی هستند که به برترین‌های صنعت سینما در زمینه‌های هنری و فنی اهدا می‌شوند. این بخش‌ها شامل بازیگری، کارگردانی، فیلم‌نامه، طراحی، موسیقی، و جلوه‌های ویژه هستند.

در مراسم اسکار، آکادمی علوم و هنرهای سینما (AMPAS) هر ساله به آثار برجسته سینمایی در بخش‌های مختلف جایزه می‌دهد. این بخش‌ها به ۲ دسته کلی تقسیم می‌شوند: بخش‌های هنری (خلاقانه) و بخش‌های فنی (تولیدی).

بخش‌های هنری و خلاقانه

• بهترین فیلم
• بهترین کارگردانی
• بهترین بازیگر نقش اول مرد
• بهترین بازیگر نقش اول زن
• بهترین بازیگر نقش مکمل مرد
• بهترین بازیگر نقش مکمل زن
• بهترین فیلم‌نامه اصلی
• بهترین فیلم‌نامه اقتباسی
• بهترین فیلم بین‌المللی
• بهترین فیلم انیمیشن بلند
• بهترین فیلم کوتاه داستانی
• بهترین فیلم کوتاه انیمیشن
• بهترین فیلم مستند بلند
• بهترین فیلم مستند کوتاه

بخش‌های فنی و تولیدی

• بهترین تدوین فیلم
• بهترین فیلم‌برداری
• بهترین طراحی صحنه
• بهترین طراحی لباس
• بهترین چهره‌پردازی و آرایش
• بهترین جلوه‌های ویژه بصری
• بهترین تدوین صدا
• بهترین میکس صدا
• بهترین موسیقی متن اصلی
• بهترین ترانه اصلی

جوایز افتخاری و ویژه

علاوه بر بخش‌های رقابتی، آکادمی هر ساله جوایز افتخاری نیز اهدا می‌کند:

• جایزه اسکار افتخاری (Honorary Oscar)
• جایزه بشردوستانه ژان هرشولت (Jean Hersholt Humanitarian Award)
• جایزه علمی و فنی (Scientific and Technical Awards)

رکوردداران

کمپانی والت دیزنی تاکنون بیش از ۱۳۵ جایزه اسکار را در دسته‌های مختلف دریافت کرده است، که شامل جوایز رقابتی و افتخاری برای فیلم‌ها و تولیدات زیرمجموعه‌هایش مانند پیکسار، مارول، لوکاس‌فیلم و استودیو انیمیشن دیزنی می‌شود. دیزنی تنها کمپانی‌ای است که در یک سال (۲۰۱۹) توانست ۵ فیلم با فروش بیش از یک میلیارد دلار داشته باشد و همگی در اسکار نامزد شدند. در مراسم اسکار ۲۰۲۲، دیزنی با ۲۳ نامزدی در دسته‌های مختلف، بیشترین تعداد نامزدی را در میان کمپانی‌ها داشت.

کاترین هپبورن، بازیگر مشهور هالیوودی با ۴ جایزه بهترین بازیگر زن، رکورددار است. انستیتوی فیلم آمریکایی در سال ۱۹۹۹ از هپبورن به‌عنوان بزرگ‌ترین ستاره زن در سینمای کلاسیک هالیوود یاد کرد.

فیلم «بن‌هور»، «تایتانیک» و «ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه»: هرکدام با ۱۱ جایزه، رکورددار بیشترین جوایز در یک دوره هستند.

حضور ایران در اسکار

ایران تاکنون ۳۰ بار نماینده‌ای رسمی برای رقابت در بخش «بهترین فیلم بین‌المللی» جوایز اسکار معرفی کرده است. از این میان، ۴ فیلم به فهرست نهایی نامزدهای اسکار راه یافته‌اند و ۲ فیلم موفق به کسب جایزه اسکار شده‌اند.

اصغر فرهادی، برنده ۲ جایزه اسکار برای فیلم‌های جدایی نادر از سیمین (۲۰۱۲) و فروشنده (۲۰۱۷) در بخش بهترین فیلم خارجی‌زبان شده است.

ایران با دو جایزه اسکار در بخش فیلم غیرانگلیسی‌زبان، در میان ۵ کشور موفق تاریخ این بخش قرار دارد.

فیلم‌های نامزدشده نهایی

1. بچه‌های آسمان (مجید مجیدی) – اسکار ۱۹۹۸
2. جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی) – اسکار ۲۰۱۲ (برنده)
3. فروشنده (اصغر فرهادی) – اسکار ۲۰۱۷ (برنده)
4. قهرمان (اصغر فرهادی) – اسکار ۲۰۲۲ (نامزد نهایی نشد، اما در فهرست کوتاه قرار گرفت)

نمایندگان ایران در اسکار (از ۱۹۷۷ تا ۲۰۲۵) 

در اینجا فهرست کامل نمایندگان رسمی ایران در رقابت اسکار برای بخش «بهترین فیلم بین‌المللی» (که پیش‌تر به نام «فیلم خارجی‌زبان» شناخته می‌شد) آمده است:

لحظات تاریخی و حواشی

جایزه اسکار در طول نزدیک به یک قرن برگزاری، شاهد لحظات عجیب، خنده‌دار، احساسی و حتی جنجالی بوده است که برخی از آن‌ها به افسانه‌هایی ماندگار در تاریخ سینما تبدیل شده‌اند.

در ادامه، چند داستان جالب و کمتر شنیده‌شده از مراسم اسکار را مرور می‌کنیم: 

•  هتی مک‌دنیل (۱۹۴۰): اولین زن سیاه‌پوست برنده اسکار برای نقش مکمل در «بربادرفته». او مجبور شد جدا از سایر بازیگران بنشیند و در هتلی که مراسم برگزار شد، اجازه اقامت نداشت.
•  مارلون براندو (1973): جایزه بهترین بازیگر مرد را برای فیلم «پدرخوانده» رد کرد و به جای خود، یک زن بومی آمریکایی به نام «ساچین لیتل‌فدر» را فرستاد تا به رفتار هالیوود با بومیان اعتراض کند.
• سخنرانی ۵ ثانیه‌ای (۱۹۶۸): آلفرد هیچکاک، کارگردان افسانه‌ای، در سال ۱۹۶۸ جایزه افتخاری اسکار را دریافت کرد. او فقط گفت: «خیلی ممنون» و از صحنه پایین آمد!
• سخنرانی پرشور روبرتو بنینی (۱۹۹۹): پس از بردن اسکار برای *زندگی زیباست*، بنینی از روی صندلی‌ها پرید و با هیجان روی صحنه رفت.
• لباس عجیب بیورک (۲۰۰۱): خواننده ایسلندی با لباسی به شکل قو روی فرش قرمز ظاهر شد که به یکی از عجیب‌ترین لباس‌های تاریخ اسکار تبدیل شد.
• سخنرانی هیث لجر پس از مرگ (۲۰۰۹): خانواده «هیث لجر» جایزه بهترین بازیگر مکمل را برای نقش جوکر دریافت کردند. این لحظه بسیار احساسی و تأثیرگذار بود.
• هالیوود در برابر ترامپ (۲۰۱۷): بسیاری از هنرمندان در مراسم اسکار مواضع سیاسی گرفتند و از مهاجرت، اقلیت‌ها و آزادی‌های مدنی دفاع کردند.
• اشتباه تاریخی (۲۰۱۷): در اعلام بهترین فیلم، ابتدا «La La Land» اعلام شد، اما چند دقیقه بعد مشخص شد برنده واقعی «Moonlight» بوده است. این اشتباه به دلیل تحویل پاکت اشتباه به مجریان رخ داد.
• تنها بازیگر نامزدشده برای دو نقش در یک سال (۲۰۲۰): اسکارلت جوهانسون، هم‌زمان برای دو نقش در دو فیلم مختلف نامزد شد: «Marriage Story» (نقش اول زن) و «Jojo Rabbit» (نقش مکمل زن). 
• سیلی ویل اسمیت به کریس راک (۲۰۲۲): پس از شوخی کریس راک درباره همسر ویل اسمیت، او روی صحنه رفت و به صورت راک سیلی زد. این اتفاق بلافاصله جهانی شد و باعث شد آکادمی ویل اسمیت را برای ۱۰ سال از حضور در مراسم محروم کند.
• سخنرانی لیدی گاگا و تونی بنت (۲۰۲۳): لیدی گاگا با حضور تونی بنت که دچار آلزایمر بود، لحظه‌ای احساسی و انسانی خلق کرد.

تنوع فرهنگی و بین‌المللی

در سال‌های اخیر، آکادمی تلاش کرده تا فیلم‌های غیرانگلیسی‌زبان و هنرمندان بین‌المللی را بیشتر مورد توجه قرار دهد. فیلم «انگل» (Parasite) از کره جنوبی در سال ۲۰۲۰ اولین فیلم غیرانگلیسی‌زبان بود که جایزه بهترین فیلم را برد. حضور فیلم‌های ایرانی، مکزیکی، فرانسوی، ژاپنی و هندی در بخش‌های مختلف اسکار نشان‌دهنده جهانی شدن این مراسم است.

تأثیر اسکار بر صنعت سینما

اسکار به‌عنوان معتبرترین جایزه سینمایی جهان شناخته می‌شود و دریافت آن می‌تواند درهای بازارهای جهانی را به روی فیلم‌ها باز کند. برندگان اسکار معمولاً با افزایش فروش گیشه، توجه رسانه‌ای و پیشنهادهای کاری روبه‌رو می‌شوند. کمپانی‌ها اغلب فیلم‌های خاصی را برای فصل جوایز تولید می‌کنند که به آنها Oscar bait گفته می‌شود. اسکار نقش مهمی در شکل‌گیری سلیقه عمومی و جهت‌دهی به جریان‌های هنری دارد. اسکار تنها یک جایزه هنری نیست؛ بلکه ابزاری برای سیاست‌گذاری فرهنگی نیز محسوب می‌شود. برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که انتخاب فیلم‌ها در اسکار می‌تواند بازتاب‌دهنده سیاست‌های فرهنگی آمریکا و حتی ابزار دیپلماسی نرم باشد.

فیلم‌سازان و استودیوها اغلب تلاش می‌کنند آثاری تولید کنند که مطابق با معیارهای آکادمی اسکار باشد؛ این موضوع بر ژانرها، مضامین و سبک‌های روایی تأثیر می‌گذارد. در نتیجه، اسکار می‌تواند به‌طور غیرمستقیم جهت‌گیری هنری و محتوایی سینما را شکل دهد. دریافت اسکار برای بازیگران، کارگردانان و سایر عوامل فنی، اعتبار حرفه‌ای و فرصت‌های شغلی بیشتری به همراه دارد. بازیگرانی که چندین بار اسکار برده‌اند، معمولاً در پروژه‌های بزرگ‌تر و با دستمزدهای بالاتر حضور می‌یابند.

پشت‌پرده مراسم

هر سال، صدها نفر در پشت‌صحنه مراسم مشغول برنامه‌ریزی، نورپردازی، طراحی صحنه و هماهنگی هستند. لباس‌ها، فرش قرمز، سخنرانی‌ها و حتی موسیقی مراسم با دقت انتخاب می‌شوند تا تجربه‌ای بی‌نظیر خلق شود.

ناکامان تاریخ اُسکار

برخی از بزرگ‌ترین ناکامان تاریخ اسکار شامل فیلم‌ها و بازیگرانی هستند که با وجود تحسین گسترده، هرگز موفق به دریافت جایزه اسکار نشدند یا کمتر از انتظار ظاهر شدند.

در ادامه، نگاهی داریم به مهم‌ترین موارد:

فیلم‌های بزرگ اما ناکام

✔ مرد ایرلندی (The Irishman, 2019) : با کارگردانی مارتین اسکورسیزی، نامزد ۱۰ جایزه اسکار، اما هیچ‌کدام را نبرد. با حضور بازیگران بزرگی چون رابرت دنیرو، آل پاچینو و جو پشی، انتظار موفقیت زیادی می‌رفت.

✔ رنگ ارغوانی (1985 ,The Color Purple): با کارگردانی استیون اسپیلبرگ، نامزد ۱۱ جایزه اسکار، اما هیچ جایزه‌ای دریافت نکرد. بازیگرانی مانند: دنی گلوور، مارگارت آوری و اپرا وینفری در این فیلم ایفای نقش کردند. یکی از رکوردداران بیشترین نامزدی بدون برد.

✔ دارودسته‌های نیویورکی (2002 ,Gangs of New York): ساخته کارگردان بزرگ، مارتین اسکورسیزی، نامزد ۱۰ جایزه، اما هیچ بردی نداشت.  بازیگران اصلی این فیلم لئوناردو دی‌کاپریو، دنیل دی-لوئیس و کامرون دیاز هستند و جیم برودبنت، جان سی ریلی، هنری توماس، استیون گراهام، ادی مارسن و برندن گلیسون در نقش‌های مکمل حضور دارند.

✔ حقه‌بازی آمریکایی یا کلاهبرداری آمریکایی (2013 ,American Hustle): با کارگردانی، دیوید او. راسل، نامزد ۱۰ جایزه، اما صفر برد. کریستین بیل، بردلی کوپر، ایمی آدامز، جرمی رنر و جنیفر لارنس بازیگران مشهور این فیلم هستند.

بازیگران برجسته بدون اسکار

• گلن کلوز (Glenn Close): بازیگر آمریکایی که بیش از پنج دهه در سینما، تلویزیون و تئاتر فعالیت داشته است. او در طول دوران حرفه‌ای خود جوایز متعددی از جمله 3 جایزه امی پرایم‌تایم، ۳ جایزه تونی و ۳ جایزه گلدن گلوب دریافت کرده است. با وجود اینکه نامزد ۸ بار برای اسکار، اما هنوز هیچ‌گاه برنده نشده است.
• ایمی آدامز (Amy Adams): او به‌خاطر بازی در نقش‌های کمدی و دراماتیک شهرت دارد و نامش ۳ بار در رتبه‌بندی‌های سالیانه بازیگران زن با بیشترین دستمزد در جهان قرار گرفته است. او افتخارات متعددی از جمله ۲ جایزه گلدن گلوب کسب کرده  است.ایمی ۶ بار نامزد دریافت اسکار، اما تاکنون موفق به دریافت جایزه نشده است.

• تام کروز (Tom Cruise): او یکی از بازیگران دریافت‌کننده بیشترین دستمزد در جهان است و ۴ بار هم نامزد دریافت جایزه اسکار شده است. فیلم‌هایش بیش از ۴ میلیارد دلار در آمریکای شمالی و بیش از ۱۱٫۵ میلیارد دلار در سراسر جهان فروش داشته، و او را به یکی از پرفروش‌ترین بازیگران تاریخ تبدیل کرده است.با وجود بازی در فیلم‌های موفق، هیچ‌گاه اسکار نبرده است.
• جانی دپ (Johnny Depp): دپ با بازی در نقش کاپیتان جک اسپارو در مجموعه فانتزی دزدان دریایی کارائیب (۲۰۰۳–۲۰۱۷) به یکی از موفق‌ترین بازیگران تجاری سینما تبدیل شد. نام او در سال ۲۰۱۲ با دستمزد ۷۵ میلیون دلاری در رکوردهای جهانی گینس ثبت شد. او یک جایزه گلدن گلوب برنده شده و همچنین نامزد دریافت ۳ جایزه اسکار شده، اما هیچ‌گاه برنده نبوده است.

ناکامی‌های خاص در سال‌های اخیر

• اسکار ۲۰۲۰: فیلم «جوکر» با ۱۱ نامزدی، تنها ۲ جایزه برد: بهترین بازیگر مرد (واکین فینیکس) و موسیقی متن. و در همین سال، کوئنتین تارانتینو با فیلم «روزی روزگاری در هالیوود» نتوانست اسکار بهترین فیلمنامه را ببرد.
• اسکار ۲۰۲۲: فیلم «قدرت سگ» با وجود پیش‌بینی‌ها، تنها یک جایزه برد و مغلوب «CODA» شد.

گردآورنده: دنیاها، دانشنامۀ فارسی | www.Donyaha.ir