تمساح

تمساح یا کروکودیل جانوری خزنده است که در نقاط گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا زندگی میکند. این حیوان بیشتر وقت و زندگی خود را درون آب می گذراند و اغلب برای لانه سازی ، تخم گذاری، تنظیم دمای بدن و شکار از آب خارج می شود.

تمساح خزنده و سخت پوست دارای چهار دست و پا، در آب به راحتی شنا می کند. این حیوان دارای فک و دندان های بسیار نیرومند می باشد به خانواده کروکودیلیان تعلق دارد، کروکودیل‌ یا بطور عمومی "کروکز" خزنده‌ آبی و خشکی بزرگی است که در سراسر مناطق استوایی آفریقا ، آسیا ، آمریکا و استرالیا زندگی می‌کند.

تمساح - کروکودیل

کروکودیل‌ مانند سایر موجودات ساکن در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و سرزمینهای مرطوب در آبهای شیرین و گاهی در آبهای کمی شور زندگی می کند.

نحوه ی شکار و تغذیه

این حیوانات گوشتخوار خشن برای زندگی در آب و روی خشکی ، سازگاری یافته اند . آنها معمولاَ برای شکار طعمه خود در زیر آب کمین می کنند ، در حالیکه چشمها و سوراخهای بینی شان پیداست باقی بدنشان در زیر آب است . بعد از گرفتن طعمه شان او را با گاز زندنهای محکم و تکانهایی ناگهانی به اطراف ، تکه تکه می کنند.

تمساح اغلب از مهره‌داران دیگر مانند انواع ماهی ها، خزنده‌ها و پستانداران و بعضی وقتها از بی مهرگانی مانند صدف ها و سخت پوستان با توجه به گونه‌های خود تغذیه می‌کنند. تمساح شجره تاریخی دارد و از زمانهای دور وجود داشته‌ و این اعتقاد وجود دارد که از زمان دایناسور ها به این طرف تغییرات ناچیزی داشته است.

اسکلت تمساح هاتمساح ها مانند دایناسورها دارای دنده های شکمی هستند که به گاسترال تغییر یافته اند .

تمساح ها دارای اسیدی ترین معده در بین مهره داران هستند. آنها به راحتی می توانند استخوان ها ، سمورها و شاخ ها را هضم کنند. 

تمساح هنگامی که طعمه را می خورد ، قوس آئورت راست خود را می بندد و از قوس آئورت چپ خود، بوسیله ماهیچه های که به طور مستقیم به معده وصل هستند ،برای شستن خون پر شده از دی اکسید کربن استفاده می کند. اسید اضافی حاصل از خونرسانی که باعث ترشح بیشتر اسید معده  می شود برای هضم سریع قسمتهای زیادی از گوشت و استخوان طعمه های بلعیده شده استفاده می شود.

بسیاری از تمساح های بزرگ سنگ ها را قورت می دهند (به نام های گاسترولیت ها یا سنگ معده) ، که برای تعادل بدن یا کمک به خرد کردن مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. 

مشخصات ظاهری و جسمی تمساح

تمساح‌ به‌رغم سابقه ماقبل تاریخ، از انواع پیشرفته خزندگان هستند. برخلاف خزندگان دیگر، قلب چهار محفظه‌ای، دیافراگم و کورتکس مغزی هوشمند دارد. سیستم صوتی خارجی تمساح، علائم زندگی آبی و خاکی و سبک زندگی دوره‌ای دارد. تمساح‌ دوزیست است. تمساح بدن خط دار ناصافی دارد و می‌تواند به سرعت و راحت در آب شنا کند و همچنین می‌تواند هنگام شنا پاهای خود را در کناره‌های بدن خود جمع کند و با کاستن از مقاومت آب سریعتر شنا کند. تمساح پا هایی باانگشتان چسبیده بهم دارد، گرچه این پاها برای پا زدن در آب به کار نمی رود، اما این خصوصیت امکان برگشت سریع و حرکتهای ناگهانی را در آب را به او می‌دهد. تمساح‌ در مسافت های کوتاه، حتی بیرون از آب خیلی سریع می باشد. تمساح آرواره‌های فوق العاده قوی و دندان‌های تیز برای گرفتن و پاره کردن گوشت دارد.

تمساح ها قادر به جایگزین کردن هر 80 دندان خود تا 50 برابر در طول عمر 35 تا 75 سال خود هستند.  در کنار هر دندان کامل ، یک دندان جایگزین کوچک  در لایه دندانی در حالت آماده به کار وجود دارد که در صورت لزوم می تواند فعال شود.

کروکدیلها و وابستگان آنها ، دارای آرواره هایی دراز با دندانهای میخ مانند هستند . کروکدیلها پوزه دراز نوک تیزی دارند و هنگامیکه دهانشان بسته است ، دندانهای جلویی و پایینشان قابل مشاهده است. پوزه تمساح پهنتر است و دندانهای جلویی پایینش تنها وقتیکه دهانش باز است قابل مشاهده است.

آرواره های تمساحاگر دهان تمساح بسته نگه داشته شود نمی‌تواند آن را باز کند. بهمین دلیل برای مطالعه یا حمل و نقل تمساح‌، معمولا آرواره‌های او را با نوارهای فلزی می یا با بندهای لاستیکی بزرگ که از تایر و تیوب اتومبیل تهیه می‌شوند، می بندند. تمساح همچنین حرکات جانبی محدودی در گردن خود دارد.

اندازه

در اندازه‌ گونه‌های مختلف تمساح تفاوتهای زیادی وجود دارد. از انواع استثنائی کوچک، کروکودیل افسانه‌ای یا جادویی تا گونه‌ای بزرگ‌تر، تمساح آب شور. گونه‌های بزرگ اغلب ۵ یا ۶ متر و وزن آنها ۱۲۰۰ کیلوگرم می‌باشد. علیرغم وزن زیاد گونه‌های بالغ، تمساح‌ زندگی خود را از اندازه‌های خیلی کوچک شروع می‌کند.
تمساح‌ وقتی که برای اولین بار از تخم بیرون می‌آید در حدود ۲۰ سانتیمتر طول دارد. اندازه‌ها با توجه به فصل و تغذیه و ترکیبات خون مادر فرق می‌کند. گونه‌های بزرگ‌تر تمساح، همچنین بزرگ‌ترین خزنده روی زمین، تمساح‌ آب شور است، که در استرالیای شمالی و کل آسیای جنوب شرقی زندگی می‌کند. بر طبق نظرات بعضی دانشمندان، اطلاعات موثقی در مورد اینکه تمساح های ماقبل تاریخ بیش از ۸٫۶۴ متر طول دارند، در دست نیست.
در شهر نورمنتون، کوئینزلند، استرالیا قالب فیبر شیشه‌ای یک تمساح وجود دارد که «کرایس کروک» نامیده می‌شود که عکس آن در سال ۱۹۵۸ توسط کریستینا پاولوسکی که حیوان را در بستر شنی رودخانه نورمن یافت، گرفته شده‌است. گزارشی از یک تمساح آب شور بطول ۸٫۲ متر در استرالیا وجود دارد. همچنین جمجمه یک تمساح آب شور از اوریسای هند وجود دارد که تخمین زده می‌شود که ۶٫۴ تا ۷ متر طول داشته‌است.
در ۱۶ ژوئن سال ۲۰۰۶ یک تمساح عظیم ۷٫۱ متری آب‌های شور در اوریسای هند به عنوان بزرگ‌ترین کروکودیل زنده جهان نامگذاری شد. این تمساح در محوطه حفاظت شده حیات وحش بیتارکانیکا زندگی می‌کند و در ژوئن سال ۲۰۰۶، در کتاب سوابق جهانی گینه ثبت شد.

حواس

تمساح ها دارای حواس تکاملی هستند  که آنها را رده ی درنده های موفق قرار می دهد. چشم ، گوش و بینی آنها در بالای سر قرار دارد و باعث می شود تمساح در آب کم قرار بگیرد ، و بتوانند تقریباً غوطه ور و از طعمه پنهان شوند.

حس بینایی : دید در شب

تمساح ها دید بسیار خوبی در شب دارند و بیشتر شکارچیان شبانه هستند. آنها از مزیت دید شبانه خود برای شکار طعمه به نفع خود استفاده می کنند. گیرنده های نوری در چشم های تمساح شامل مخروط ها و میله های بی شماری است ، بنابراین فرض بر این است که تمام تمساح ها می توانند رنگ ها را ببینند.

چشم تمساحچشم تمساحدر قسمت پشتی چشم تمساح یک پرده درخشان وجود دارد، که نور ورودی به شبکیه را منعکس می کند ، در نتیجه از کمترین نور موجود در شب به بهترین شکل ممکن استفاده می کند. علاوه بر محافظت از پلک های فوقانی و تحتانی ، تمساح ها دارای غشای ناصافی هستند (که گاهی به آن "درب سوم چشم" نیز گفته می شود) که در حالی که درپوش ها باز هستند ، می توان از گوشه داخلی از روی چشم کشید. سطح چشمان در نتیجه در زیر آب محافظت می شود در حالی که هنوز درجه خاصی از بینایی ممکن است.

حس بویایی

حس بوی تمساح نیز به خوبی تکامل یافته است و به آنها کمک می کند تا لاشه طعمه یا حیوانات را که  روی زمین یا در آب هستند ، از دور تشخیص دهند. 

درک شیمیایی در تمساح ها جالب توجه است زیرا آنها هم در خشکی و هم در آب می توانند شکارکنند. آزمایش های رفتاری و بویایی نشان می دهد که تمساح ها هم مواد شیمیایی ناشی از هوا و هم محلول در آب را ردیابی می کنند و از این سیستم بویایی برای شکار استفاده کنند. تمساح ها وقتی در بالای آب هستند ، توانایی خود را در تشخیص بوهای ناپایدار از طریق پمپاژ شکمی و حرکتی ریتمیک کف حلق افزایش می دهند.

حس شنوایی

تمساح ها می توانند به خوبی بشنوند. غشاء پرده گوش آنها تخت است که توسط ماهیچه ای به بالا و پایین کشیده می شود.

تولید مثل تمساح

کروکدیل و یا تمساح ماده تخمهای خود را در حفره ای کم عمق در ساحل رودخانه می گذارد و انها را با خاک می پوشاند و تا هنگامیکه تخمها برسند از آنها مراقبت می کند. دوره لانه سازی از چند هفته تا شش ماه متغیر است.

تخم مرغ تمساحبسته به نوع تمساح ، 7 تا 95 تخم گذاشته می شود. وقتیکه زمان سردرآوردن از تخم می رسد نوزادان ، صدای جیرجیر از خود تولید می کنند. مادر روی حفره را باز می کند و نوزادان را به آب می برد.تخمهای کروکدیل در حدود سه ماه تبدیل به نوزاد می شوند ، مادر نوزادان تازه به دنیا آمده خود را با دقت به ناحیه های ویژه برای مراقبت می برد تا بتواند از آنها محافظت کند.

بچه تمساح ها کروموزومهای جنسی ندارد و برخلاف انسان جنسیت این حیوان بطور ژنتیکی تعیین نمی‌شود. جنسیت با درجه حرارت تعیین می‌شود.جایی که دمای آن 30 درجه سانتیگراد (86 درجه فارنهایت) یا بیشتر باشد جوجه ها ماده می شوند و در 31 درجه سانتیگراد (88 درجه فارنهایت) ، فرزندان هر دو جنس هستند. دمای 32 تا 33 درجه سانتیگراد (90 تا 91 درجه فارنهایت) بیشتر جنس نرها را می دهد در حالی که بالاتر از 33 درجه سانتیگراد (91 درجه فارنهایت) در برخی از گونه ها همچنان منجر به نرها می شود ، اما در سایر گونه ها منجر به ماده ها می شود .

دوره متوسط خوابیدن برروی تخمها در حدود 80 روز است.

رفتار و زیست شناسی

تمساح‌ شکارچی کمین کننده است. به عنوان دوزیستان خونسرد ، می‌تواند مدت طولانی بدون غذا زنده بماند و بندرت به فعال شدن برای شکار نیاز دارد. تمساح علیرغم ظاهر آرام، از فعال ترین دوزیستان در محیط است.
تمساح های وحشی در بسیاری از مناطق مورد محافظت قرار گرفته‌اند، اما آنها بطور تجاری در مزرعه نگه‌داری می‌شوند. پوست آنها دباغی می‌شود و برای درست کردن بسیاری از وسایل چرمی مانند کفش و کیف دستی مورد استفاده قرار می گیرد.
بسیاری از گونه‌هایی که در مزرعه نگهداری می‌شوند، تمساح های آب شور و تمساح های نیل می‌باشند و تمساح های عظیم الجثه آب شور و تمساح های کمیاب سیامی در مزارع آسیایی پرورش داده می‌شوند. پرورش تمساح ها جمعیت گونه‌های آب شور را در استرالیا افزایش داده، چون تخم‌ها عموماً از انواع وحشی گرفته می‌شود و مالکان آنها بر افزایش تعداد تمساح ها تشویق می شوند. در واقع پرورش کروکودیل پر سودترین نوع پرورش حیوانات در جهان است. در کشور ایران نیز این فعالیت شروع شده است و اولین مزرعه پرورش کروکودیل در جزیره هنگام از توابع قشم در حال راه اندازی است .

سن

در حال حاضر روشهای معتبری برای سنجش عمر تمساح‌ وجود ندارد، عمومی‌ترین روش برای اندازه‌گیری عمر آنها، حلقه‌های رشد در استخوانها و دندانهای آنهاست. با توجه به این اصول غیر قطعی، قدیمی ترین تمساح‌ C. proposus در حدود هفتاد سال زندگی می‌کرده است، و شواهد محدودی نیز نشان می‌دهد که بعضی از انواع این حیوان بیش از صد سال عمر می‌کنند. یکی از قدیمی‌ترین نوع تمساح های شناخته شده در یک باغ وحش در روسیه ظاهراً در سن 115 سالگی مرده است. گزارشهای جدید این موارد را تایید نمی کند.

رفتار اجتماعی و آواز خواندن

تمساح ها اجتماعی ترین حیوان در بین خزندگان هستند. حتی اگر آنها با هم گروه های اجتماعی تشکیل ندهند ، در بخش های خاصی از رودخانه ها تجمع می کنند و در مواقع تغذیه و شستشو ، در کنار یکدیگر تجمع می کنند.

تمساح ها همچنین بیشتر از همه خزندگان از حود صدا تولید می کنند و بسته به نوع ، سن ، اندازه و جنس ، صداهای متنوعی را در موقعیت ها و شرایط مختلف ایجاد می کنند. برخی از گونه ها می توانند بیش از 20 پیام مختلف برای ارتباط با دیگر تمساح ها تولید کنند.

خطر برای انسان‌ها

گونه‌های بزرگ‌تر تمساح‌ از جمله تمساح های نیل و تمساح آمریکایی از خطرناک‌ترین انواع هستند. انواع بزرگ کایمن سیاه نیز برای انسان خیلی خطرناک هستند.

خصوصیت دارویی

دانشمندان در ایالات متحده آمریکا عامل قوی و نیرومندی را در خون تمساح ها بنام کروکودیلین یافته‌اند که می‌تواند مانند آنتی بیوتیکهای استاندارد به سیستم ایمنی درمقابله با عفونت کمک کند. این کشف مدیون کنجکاوی جیل فولرتون-اسمیت است از گزارشهای (BBC) مدارک مربوط به علم تهیه کننده فیلم تمساح های آب شور در استرالیا.

گوشت تمساح

در میانهٔ قرن هیجدهم، گوشت تمساح در غذاهای محلی در جنوب ایالات متحدهٔ امریکا مورد استفاده قرار میگرفت. در طول این دوره، گوشت تمساح در قالب غذاهایی همچون گامبو مورد استفاده قرار میگرفت.

گوشت تمساح در رستورانی در ویتنامگوشت تمساح در رستورانی در ویتنامدر  کشورهایی مانند آمریکا ،استرالیا، چین ، ژاپن ، تایلند و آفریقای جنوبی و همچنین کوبا از گوشت تمساح به عنوان غذا استفاده می شود. گوشت تمساح سفید رنگ است و مواد غذایی آن به طور مطلوبی با گوشت‌های سنتی قابل مقایسه است البته میزان کلسترول آن نسبت به گوشتهای دیگر بسیار کمتر است.

گوشت تمساح شامل ۱۴۳ کالری در یک وعده ۳/۵ اونس ، ۲۹ گرم پروتئین ، ۳ درصد چربی و ۶۵ میلی گرم کلسترول است. این گوشت همچنین مقدار چشمگیری فسفر، پتاسیم، ویتامین B12، نیاسین و اسیدهای چرب اشباع نشده دارد. گوشت تمساح مزه ای دلپذیر و بافتی سفت دارد. مزه آن مانند گوشت بلدرچین همراه با مزه ملایم ماهی است.برای خوردن گوشت تمساح معمولاً باید آن را خوب جوید، البته این موضوع به روش آماده سازی آن بستگی دارد.

اشک تمساح

اصطلاح " اشک تمساح " استفاده ی نادرست و ریاکارانه از احساسات و عواطف برای فزیب طرف مقابل است. مانند گریه اشک های ساختگی و جعلی از غم و اندوه . این اصطلاح از یک حکایت باستانی سرچشمه گرفته است که تمساح به منظور فریب طعمه خود گریه می کند تا آن را شکار کند. این داستان برای اولین بار در داستانهای سفرنامه های سر جان ماندوویل در قرن چهاردهم میلادی آورده شده است.

دسته بندی تمساح ها

واژه "تمساح" به عنوان واژه کلی برای تمام گونه های راسته ی تمساحیان (Crocodilian) استفاده کرده و هر خانواده با نام اصلی آن ( که به فارسی در آمده) معرفی شده است. بدین معنا که هم آلیگاتور ، هم کروکدیل و هم کیمن و گاویال همگی تمساح هستند و کلمه تمساح واژه ای کلی برای اشاره به تمام 23 گونه ی خزندگان راسته ی کروکودیلین می باشد

تمساح به عنوان بزرگ ترین عضو گروه خزندگان بر روی کره زمین ، دارای 3 خانواده است. به طور کلی راسته ی تمساح ها دارای 23 گونه ی شناخته شده و رسمی در قالب 8 جنس میباشد. از این 23 گونه ، 8 عضو متعلق به خانواده ی آلیگاتورها (Alligatoridae) ، 14 عضو متعلق به خانواده کروکودیل ها (Crocodylidae) و 1 عضو از خانواده منحصر بفرد گاویال (Gavialidae) می باشد.

در میان 8 عضو خانواده آلیگاتور ها ، 6 عضو از آنها به نام کیمن (Caiman)  شناخته میشوند. کیمن ها از لحاظ جنبه های رفتار، ریخت شناسی، تغذیه و موارد دیگر بسیار شبیه آلیگاتور ها هستند، چنان که دانشمندان برای آنها خانواده ای جدا قایل نشده اند. و آنها را در خانواده آلیگاتور ها طبقه بندی میکنند. این 3 خانواده به همن ترتیب که در بالا ذکر شد، به طور مفصل معرفی خواهند شد.

تمساح ها و کروکودیل‌ها به همه رنگ و در هر اندازه‌ای وجود دارند مثلا با قدی حدود 7 متر به شکل کروکودیل آب شور که خاکستری است و یا قدی حدود 1.7 متر به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز و یا به شکل کایمنزهای کاویار کوتوله. دراین بخش به شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در 22 نوع تمساح و کروکودیل می‌پردازیم. 

اندازه گونه‌های مختلف کروکودیل و تمساح

  • گونه‌های بسیار بزرگ (5 تا 5/7متری)

کروکودیل آب شور، گرال، کروکودیل نیل، کروکودیل آمریکایی، کروکودیل ارینوکو، کایمن سیاه و تمساح آمریکایی.

نام عکس

کروکودیل آب شور

کروکودیل آب شور
گرال تمساح گرال
کروکودیل نیل کروکودیل-تمساح نیل
کروکودیل آمریکایی کروکودیل-تمساح آمریکایی
کروکودیل ارینوکو کروکودیل-تمساح ارینوکو
کایمن سیاه تمساح کایمن سیاه
    تمساح امریکایی     تمساح امریکایی

 • گونه‌های متوسط (3 تا 4 متری)

ماگر، کروکودیل گینه نو، کروکودیل، کروکودیل مورلت، کروکودیل کوبایی، کروکودیل پوزه باریک آفریقایی، کایمن پوزه پهن، تمساح چینی، کایمن متداول، کروکودیل جانستون، کروکودیل فیلیپین.

نام عکس
    ماگر    تمساح ماگر
کروکودیل گینه نو کروکودیل گینه نو
کروکودیل سیامی کروکودیل - تمساح سیامی
کروکودیل مورلت کروکودیل-تمساح مورلت
کروکودیل کوبایی کروکودیل کوبایی

کروکودیل پوزه باریک

آفریقایی

کروکودیل پوزه باریک آفریقایی
کایمن پوزه پهن تمساح کایمن پوزه پهن
تمساح چینی تمساح چینی
کایمن متداول کایمن متداول
کروکودیل جانستون کروکودیل جانستون
کروکودیل فیلیپین کروکودیل فیلیپین

• گونه‌های کوچک ( 5/1 تا 5/2 متری)

کروکودیل کوتوله، کایمن کوتوله اشنایدر، کایمن کوتوله کوویر.

نام عکس
  کروکودیل کوتوله   کروکودیل کوتوله
کایمن کوتوله اشنایدر کایمن کوتوله اشنایدر
کایمن کوتوله کوویر کایمن کوتوله کوویر

گردآورنده: دنیاها، دانشنامۀ فارسی | www.donyaha.ir

دنیاها

بازیگران ایرانی

بازیگران هندی