بین مولکول های آب پیوند هیدروژنی وجود دارد . تعداد این پیوندها در یخ (حالت جامد) حداکثر و برابر 4 است . درضمن یخ هم دارای شکل بلوری خاصی (شش گوشه ایی) است که درآن مولکولهای آب درفاصله معینی ازهم قرارگرفته اند. یعنی پیوند هیدروژنی در فاصله تقریبا معینی بین مولکول ها تشکیل می شود . (طول پیوند)
برای ازبین بردن پیوند هیدروژنی نیز به انرژی نیاز است . درحالت مایع پیوند هیدروژنی بازهم وجود دارد .و مولکول های آب به شکل خوشه ایی به هم متصل هستند (خوشه های بیست وجهی) . ولی تعداد آن ها به دما بستگی دارد و هرچه دمای آب بالاتر می رود.
از تعداد آن ها کاسته می شود . حال اگر آب را در دمای بالاترسرد نمایید٬ مولکول ها آزادتر و به راحتی می توانند در فاصله معین ازهم قرارگرفته و شکل بلوری یخ (بلورهای ریز) را بسازند .(فراسرد شدن کم تر ).
ولی تنها مقدار کمی از مولکول های آب به شکل جامد و مقدار بسیار زیادی از مولکول های آب به حالت مایع هستند که در شبکه بلوری یخ تشکیل شده به دام افتاده اند. اما این حالت برای آبی که در دمای پایین منجمد شده برعکس است .
این امکان برای مولکول های آب در دمای پایین کمتر است (فراسرد شدن بیشتر). زیرا تعداد بیشتر پیوند هیدروژنی بین مولکول ها امکان حرکت و جایگزین را کم می کند .دمای پایین سبب هسته زایی شدید و افزایش سرعت رشد بلورها می شود .(بلورهای بیشتر ودرشت تر) .
لازم به تذکر است درحالت مایع مرتبا پیوند هیدروژنی شکسته شده و درجایی دیگر تشکیل می شوند و به عبارتی درحال تغییر و تبدیل هستند .در دمای پایین برای این که مولکول های آب بتوانند شکل بلوری خاص خود را بگیرند باید بعضی پیوند های هیدروژنی شکسته و درجای مناسب تشکیل شود که این خود ٬ به زمان نیاز دارد.
گردآورنده: دنیاها، دانشنامۀ فارسی | www.donyaha.ir
