تفاوت راگبی و فوتبال آمریکایی

راگبی ۱۵ نفره یا اتحاد راگبی یک ورزش گروهی پرطرفدار است که در زمین چمن (مشابه زمین فوتبال) و با یک توپ تخم مرغی شکل بازی می‌شود. این ورزش به همراه راگبی ۱۳ نفره (راگبی لیگ) یکی از دو شکل مهم ورزش راگبی فوتبال است.
در هر دو این ورزش‌ها کد دیگری از مسابقه با ۷ بازیکن نیز وجود دارد که با کمی تغییر در قوانین و به شکلی سریعتر بازی می‌شود. البته راگبی ۷ نفره در اتحاد راگبی بیشتر بازی می‌شود و در برنامه مسابقات برخی از المپیک‌های ورزشی مانند بازیهای آسیایی و بازیهای کشورهای همسود قرار دارد.

راگبی و نام‌های آن

نام کامل این ورزش در زبان انگلیسی راگبی یونیون فوتبال (Rugby Union Football) و در زبان فرانسه (Rugby a XV) است که در بیشتر مناطق دنیا به اختصار از کلمه راگبی یا راگبی فوتبال استفاده می‌شود.

در کشورهایی که علاوه بر راگبی ۱۵ نفره، راگبی ۱۳ نفره یا راگبی لیگ هم ورزش پرطرفداری‌ است، این رشته را راگبی آنیِن یا فقط آنین می‌نامند. مانند؛ استرالیا، نیوزیلند، جزایر دیگر اقیانوسیه و بریتانیا.

این ورزش در برخی کشورها فوتبال هم نامیده می‌شود. به ویژه در کشورهایی که فوتبال محبوبیت چندانی ندارد و ساکسر (Soccer) نامیده می‌شود. مانند؛ نیوزیلند، برخی مناطق استرالیا (در بیشتر استرالیا فوتبال به معنای فوتبال استرالیایی است؛ ورزش دیگری از خانواده راگبی)، و سایر جزایر اقیانوسیه.

طرفداران راگبی در بریتانیا هم ممکن است ورزش خود را فوتبال بنامند، اما به طور کلی فوتبال در این کشور بیشتر به فوتبال اَسُسیِیشِن (Football Association) اطلاق می‌شود.

در امریکا و کانادا هم فوتبال به فوتبال امریکایی و فوتبال کانادایی گفته می‌شود و این رشته راگبی یا راگبی آنین نامیده می‌شود.

اما در زبان‌های فرانسوی، ایتالیایی، کاتالان و برخی زبان‌های دیگر این ورزش بیشتر راگبی ۱۵ نفره و راگبی لیگ هم راگبی ۱۳ نفره نامیده می‌شود.

تاریخچه

مدرسه راگبی نقش اساسی در شکل‌گیری و تکامل بازی راگبی داشت. در داستان‌های مربوط به پیدایش ورزش راگبی آمده‌است؛ در سال ۱۸۲۳ ویلیام وب الیس دانش آموز مدرسه راگبی انگلستان در هنگام یک مسابقه فوتبال، توپ را با دست برداشته و شروع به دویدن با آن کرد. پس از آن با تغییر قوانین فوتبال ورزش جدیدی در مدرسه راگبی ایجاد شد. قدیمی‌ترین نوشته‌ای که این ماجرا در آن نقل شده گزارشی از جامعه راگبی در سال ۱۸۹۷ دربارهٔ وجه تسمیه این ورزش است.

اسناد موجود در مدرسه راگبی نشان می‌دهد که ویلیام وب الیس دانش آموز این مدرسه بوده و مدال افتخاری نیز به نام او در این آکادمی موجود است. اما مدرکی وجود ندارد که بر صحت این داستان گواهی بگذارد. هرچند نقش اساسی مدرسه راگبی در شکل‌گیری و تکامل راگبی غیرقابل انکار است. اولین تیم راگبی در سال ۱۸۴۳ با حضور کارکنان بیمارستان لندن تشکیل شد و اولین مقررات این ورزش در سال ۱۸۴۵ در این مدرسه تهیه شده‌است.

یکی دیگر از ورزش‌هایی که در پیدایش راگبی تأثیر داشته، ورزش هارلینگ است که در ولز و کورن وال (ناحیه‌ای در جنوب غرب انگلستان) بازی می‌شد. در این مسابقه بازیکنان برای رساندن یک توپ به دروازه حریف تلاش می‌کردند. دروازه‌ها معمولاً چندین کیلومتر از هم فاصله داشتند و به این ترتیب فرصتی برای مسابقات بزرگ و پرهیجان بین روستاهای هم‌جوار فراهم می‌شد. این ورزش در ولز کاناپان یا کاریاپان نامیده می‌شد.

طرز بازی

مسابقات راگبی در دو نیمه 40 دقیقه‌ای برگزار می‌شود. بین دو نیمه‌، زمان استراحت 10 دقیقه‌ای وجود دارد. مسابقات رده‌های سنی زیر 19 سال و پائین‌تر در 70 دقیقه برگزار می‌شود. هر مسابقه یک داور و دو کمک داور دارد و استفاده از دوربین‌های تلویزیونی برای کمک به داور هم رایج است.

هدف مسابقه کسب امتیاز است. کسب امتیاز به ۲ روش انجام می‌شود:

1. ترای (Try) : بر زمین گذاشتن توپ در محوطه دروازه حریف یک ترای محسوب شده و 5 امتیاز دارد.
2. گل : گذراندن توپ با ضربه پا از بین دو تیرک عمودی و بالای تیرک افقی دروازه حریف که به ۳ روش انجام می‌پذیرد.

• در جریان بازی (Dropped Goal) : در این حالت توپ باید قبل از شوت زمین را لمس کرده باشد. 3 امتیاز دارد.
  پنالتی (Penalty) : یک ضربه ایستگاهی که در صورت خطای بازیکنان تیم حریف زده می‌شود. 3 امتیاز دارد.
  جایزه (Conversion) : بعد از به ثمر رساندن ترای یک ضربه ایستگاهی به تیم جایزه داده می‌شود. گل کردن این توپ 2 امتیاز دارد.

زمین مسابقه بایستی حداکثر 100 متر طول و 70 متر عرض داشته باشد. محوطه گل یعنی زمین آن سوی خط عرضی هم حداقل 10 و حداکثر 22 متر باید ادامه پیدا کند. تیرهای دروازه در مرکز محوطه گل حریف قرار می‌گیرند و 5.6 متر از هم فاصله و تیرک افقی در ارتفاع 3 متری آنها قرار می‌گیرد. ارتفاع تیرک‌های عمودی بایستی بیش از 4.3 متر باشد. و به این ترتیب دروازه شکل H پیدا می‌کند.

در طول مسابقه هر تیم صاحب توپ سعی دارد توپ را به محوطه گل حریف برساند. برای این کار پاس دادن توپ با دست به سمت جلو ممکن نیست. توپ را فقط می‌توان به طرفین یا عقب پرتاب کرد.
پاس دادن توپ با دست نبایستی به سمت جلو انجام شود. شوت کردن توپ با پا به سمت جلو ممکن است اما پس از آن امکان پاس توپ وجود ندارد. ممنوعیت پاس به جلو موجب می‌شود که همه بازیکنان هم تیمی که از بازیکن صاحب توپ به دروازه حریف نزدیکتر هستند، در موقعیت آفساید قرار داشته و در صورت دخالت در جریان بازی خطاکار باشند.

بازیکنان تیم حریف برای تکل بازیکن صاحب توپ یعنی گرفتن و انداختن او به روی زمین تلاش می‌کنند. در این وضعیت بازیکن صاحب توپ نمی تواند توپ را نگه دارد و باید آن را پاس داده یا آزاد کند.

نهادهای اداره کننده

هیئت بین‌المللی راگبی سازمان اداره کننده و قانون گذار ورزش راگبی در دنیاست. مقر این سازمان در دوبلین قرار دارد. شش اتحادیه منطقه‌ای عضو هیئت بین‌المللی راگبی هستند:

• 1. کنفدراسیون افریقایی راگبی
• 2. اتحادیه راگبی فوتبال آسیا
• 3. انجمن راگبی امریکای شمالی و هند غربی
• 4. انجمن اروپایی راگبی
• 5. فدراسیون راگبی آنین اقیانوسیه
• 6. کنفدراسیون راگبی امریکای جنوبی

مسابقات

جام جهانی راگبی مهمترین تورنمنت این رشته ورزشی است. این مسابقات پس از جام جهانی فوتبال و المپیک، مهمترین و پربیننده‌ترین مسابقه ورزشی دنیاست.

جام جهانی راگبی از سال ۱۹۸۷(به میزبانی مشترک نیوزیلند و استرالیا برگزار شد) هر ۴ سال یک بار بین تیم‌های برتر این رشته ورزشی برگزار می‌شود. تا سال ۱۹۹۹ شانزده تیم در جام جهانی راگبی شرکت می‌کردند اما از این دوره به بعد مسابقات با حضور ۲۰ تیم برگزار می‌شود. برنده این رقابت‌ها جام ویلیام وب الیس را دریافت می‌کند.

چهار کشور تاکنون این جام را کسب کرده‌اند؛ آفریقای جنوبی ۴ بار، نیوزیلند ۳ بار، استرالیا ۲ بار و انگلیس ۱ بار. آفریقای جنوبی قهرمان فعلی است که در فینال مسابقات ۲۰۲۳ نیوزیلند را شکست داد.

مسابقات قهرمانی شش ملت و رقابت‌های سه ملت دو تورنمنت مهم دیگر ورزش راگبی هستند. قهرمانی شش ملت رقابت‌هایی ست که هرسال میان شش کشور صاحب راگبی اروپایی، یعنی: انگلیس، ولز، ایرلند، اسکاتلند، فرانسه و ایتالیا برگزار می‌شود. در این تورنمنت هر تیم یکبار با 5 تیم دیگر مسابقه می‌دهد. در این تورنمنت هر تیم یک‌بار با دیگر تیم‌ها مسابقه می‌دهد. تیمی که مسابقه را در خانه برگزار می کند، سال آینده مسابقه را در خارج از خانه برگزار خواهد کرد.

تاریخچه پیدایش این مسابقات به نخستین بازی بین‌المللی راگبی برمی‌گردد که در شهر ادینبورگ در اسکاتلند تیم ملی این کشور با یک گل تیم ملی انگلیس را شکست داد. ولز و ایرلند در دهه 1880 و فرانسه در دهه ۱۹۰۰ به مسابقات اضافه شدند و عنوان مسابقات 5 ملت از دهه ۱۹۰۰ پدید آمد. در 1931 کشورهای اصلی فرانسه را به دلیل نتایج ضعیف و شائبه حضور بازیکنان حرفه‌ای اخراج کردند. فرانسوی‌ها در سال 1939 برگشتند و به جز دوران جنگ جهانی دوم در تمام مسابقات بعدی حضور داشت. تیم ملی راگبی ایتالیا هم در سال 2000 به مسابقات اضافه شد. قهرمان فعلی این مسابقات فرانسه است که در سال 2025 قهرمان شد.

مسابقات سه ملت میان سه کشور نیمکره جنوبی یعنی افریقای جنوبی، استرالیا و نیوزیلند برگزار می‌شود. تیم ملی آرژانتین که در آخرین دوره جام جهانی به مقام سوم مسابقات دست یافت از سال 2008 در این مسابقات حاضر خواهد شد.

محبوبیت

راگبی هم‌اکنون در بسیاری از نقاط دنیا به شکل حرفه‌ای و آماتور برگزار می‌شود. مسابقات آن در برخی از کشورها در زمره پرتماشاگرترین مسابقات ورزشی قرار دارد و بییندگان تلویزیونی و رادیویی بی‌شماری دارد. هیئت بین‌المللی راگبی که در ۱۸۸۶ تأسیس شد و فدراسیون اداره‌کننده ورزش راگبی ۱۵ نفره یا «اتحاد راگبی» است بیش از صد عضو از پنج قاره جهان دارد.

البته قدرت‌های اصلی این رشته ورزشی کماکان کشورهای بنیان‌گذار (انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند) و همچنین استرالیا، نیوزیلند، فرانسه و آفریقای جنوبی هستند.

تفاوت بین راگبی و فوتبال آمریکایی چیست؟

از آن جایی که راگبی و فوتبال آمریکایی هر دو از خاستگاه مشترکی دارند، می‌توان گفت که بازی‌های یکسانی هستند،

اما تفاوت‌های آشکاری بین این دو وجود دارد که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.

• فوتبال آمریکایی، همانطور که از نامش پیداست، عمدتا درایالات متحده آمریکا بازی می‌شود اما راگبی ورزشی است که در سراسر اروپا، استرالیا و آفریقا بازی می‌شود.
• در حالی که بازیکنان فوتبال آمریکایی تعداد زیادی از لباس و تجهیزات محافظ سنگین می‌پوشند، تنها پوشیدن یک بالشتک بسیار نازک در قسمت سر و شانه‌ها در راگبی مجاز است.
• در فوتبال آمریکایی، جایگزینی به تعداد نامحدود مجاز است در حالی که در راگبی فقط تا ۷ تعویض مجاز است.
• یک تیم فوتبال آمریکایی متشکل از ۱۱ بازیکن است در حالی که ۱۵ بازیکن یک تیم در راگبی را تشکیل می‌دهند.
• در فوتبال آمریکایی یک سر داور و ۶ داوران دیگر وجود دارد در حالی که در راگبی ۳ سر داور و یک داور جهت بررسی فیلم ویدئویی وجود دارد.
• هدف هر دو بازی رد کردن توپ از خط دروازه حریف است که در فوتبال آمریکایی  ” لمس کردن” و در راگبی “سعی کردن” نامیده می‌شود.
• ابعاد زمین فوتبال آمریکایی ۱۰۹٫۷ *۴۸٫۸ متر است در حالی که ابعاد زمین راگبی   ۷۰*۱۰۰ متراست.
• در فوتبال آمریکایی ۴ قسمت ۱۵ دقیقه‌ای بازی می‌شود که بعد از ۲ قسمت اول ،یک فاصله‌ی زمانی برای استراحت وجود دارد، اما در راگبی دو نیمه‌ی ۴۰ دقیقه‌ای وجود دارد.
• مسابقات قهرمانی برتر در فوتبال آمریکایی، لیگ ملی فوتبال (NFL) نامیده می‌شود و در راگبی دو قهرمانی بزرگ به نام لیگ راگبی و اتحادیه راگبی وجود دارد.
• اندازه توپ که کروی شکل است نیز در دو ورزش متفاوت است.

گردآورنده: دنیاها، دانشنامۀ فارسی | www.donyaha.ir