آموزش ریاضی نهم - فصل ۲
اعداد گویا: هر عددی که به کسر تبدیل شود عدد گویا نام دارد. (صورت و مخرج عدد صحیح و مخرج مخالف صفر باشد)
نکته ۱: اعداد گویا را با حرف انگلیسی Q نمایش می دهند:
Q = {a⁄b | a, b ∈ z, b ≠ 0}
جمع و تفریق اعداد کسری: مخرج مشترک گرفته که بهترین مخرج مشترک همان (ب . م. م) مخرج ها است.
ضرب اعداد کسری: فقط در ضرب می توان قبل از جواب دادن صورت را با مخرج ساده کرد. سپس صورت ها در هم و مخرج ها در هم ضرب می شود.
تقسیم اعداد کسری: تقسیم به ضرب تبدیل می شود. (کسر اولی در معکوس کسر دومی ضرب می شود)
مقایسه کسرها: از 2 روش می توان استفاده کرد:
- الف) هم مخرج کردن کسرها: ابتدا مخرج تمام کسرها را برابر کرده سپس کسرها را مقایسه می کنیم.
- ب) تبدیل به عدد اعشار: (صورت بر مخرج تقسیم و خارج قسمت تا دو رقم اعشار ادامه می دهیم.)
نکته 2: بین هر دو عدد گویا بی نهایت عدد گویا وجود دارد.
پیدا کردن کسر هایی بین دو عدد کسری: چند روش وجود دارد که ۲ روش کاربردی آن به صورت زیر است:
- ۱) صورت ها با هم و مخرج ها با هم جمع می کنیم.
- ۲) ابتدا مخرج مشترک گرفته سپس صورت و مخرج را در یک واحد بیشتر از تعداد خواسته شده ضرب کنیم.
تبدیل کسر به اعداد اعشاری:
- ۱) عددهای اعشاری متناهی یا مختوم: اگر باقیمانده صورت بر مخرج کسر صفر شود آن کسر را مختوم نام دارد.
نکته ۳: اگر در تجزیه مخرج کسر عامل ۲ و ۵ باشند آن کسر مختوم است.
- ۲) عددهای اعشاری متناوب ساده: اگر در تقسیم صورت بر مخرج کسر در خارج قسمت عددی مرتب تکرار شود آن را متناوب ساده می گویند.
نکته ۴: اگر در تجزیه مخرج کسر عامل ۲ و ۵ نباشند آن کسر متناوب ساده است.
- ۳) عدد های اعشاری متناوب مرکب: اگر در تقسیم صورت بر مخرج کسر در خارج قسمت بعد از یک یا چند رقم اعشار به رقم های تکراری برسند به آن کسر متناوب مرکب می گویند.
نکته ۵: اگر در تجزیه مخرج کسر غیر از عامل ۲ و ۵ عامل دیگری باشند آن کسر متناوب مرکب است.
اعداد گنگ یا اصم: اعداد که تعداد ارقام اعشاری آن ها نامتناهی و دارای دوره تناوب نباشند اعداد گنگ نام دارند.
نکته ۶: مجموعه اعداد گنگ را با حرف انگلیسی ́′Q یا Qc نشان می دهند.
نکته 7: اگر n مربع کامل نباشد آنگاه n√ عددی گنگ است.(یعنی اعدادی که جذر دقیق ندارند عدد گنگ هستند)
نکته 8: عدد پی π چون دارای دوره تناوب نیست عدد گنگ است.
نکته 9: بین دو عدد بی نهایت عدد گنگ وجود دارد.
اعداد حقیقی: اجتماع مجموعه اعداد گویا و اعداد گنگ مجموعه اعداد حقیقی را تشکیل می دهد.
نکته 10: مجموعه اعداد حقیقی را با حرف انگلیسی R نشان می دهند.
نمایش اعداد حقیقی روی محور: چون اعداد حقیقی شامل اعداد گویا و گنگ هستند پس نمایش این اعداد به صورت یک خط ممتدی است (اگر علامت نامساوی سرکش داشته باشد دایره توپر و بدون سرکش دایره تو خالی قرار می دهیم)
قدرمطلق: فاصله ی نقطه نمایش یک عدد مانند a را از مبدا مختصات قدرمطلق a می نامیم و آن را به صورت |a| نشان می دهیم.
- الف) قدر مطلق عدد مثبت برابر است با خود آن عدد.
- ب) قدر مطلق صفر برابر با صفر است.
- ج) قدر مطلق عدد منفی برابر با قرینه آن عدد است.
پیشنیاز: قبل از یادگیری این فصل بایستی ریاضی هشتم فصل عددهای صحیح و گویا را ببینید و بخوبی تمرین کرده باشید.
معرفی اعداد حقیقی و گنگ
نمایش مجموعه اعداد روی نمودار
معرفی قدر مطلق
قدر مطلق و اعداد رادیکالی
در این رابطه: دانلود گام به گام فصل ۲ (کلیک کنید ...)
گردآورنده: دنیاها، دانشنامۀ فارسی | www.donyaha.ir