برای سنجش رهبری تحول آفرین از پرسشنامه باس و آوالیو (١٩٩٠) که ٤ بعد (ترغیب ذهنی، نفوذ آرمانی، ملاحظه فردی و انگیزش الهام بخش) را مورد بررسی قرار میدهد و در ٢٠ گویه تنظیم شده است که هریک از این مؤلفهها براساس طیف لیکرت (کاملاً مخالفم =١ تا کاملاً موافقم =٥) نمره گذاری میشود (موغلی ، 2003).
پایایی این ابزار در پژوهشهای مختلف مورد تأیید قرار گرفته است. در پژوهش میرکمالی و همکاران (۱۳۹۲)، یافتههای پژوهش نشان داد که بین رهبری تحول آفرین و ابعاد آن (ملاحظه فردی، ترغیب ذهنی، انگیزش الهام بخش و نفوذ آرمانی) با خلاقیت معلمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ ضریب همبستگی بین رهبری تحول آفرین و ابعاد آن؛ ملاحظه فردی، ترغیب ذهنی، انگیزش الهام بخش و نفوذ آرمانی با خلاقیت معلمان به ترتیب ۰/۶۸۲، ۰/۳۸۹، ۰/۶۴۸، ۰/۵۷۴، ۰/۵۳۶ بوده است. به عبارت دیگر براساس یافتههای تحقیق میتوان اذعان داشت که هر چه درک معلمان از سبک رهبری تحول آفرین و ابعاد آن (ملاحظه فردی، ترغیب ذهنی، انگیزش الهام بخش و نفوذ آرمانی) بیشتر باشد، خلاقیت نیز در آنها افزایش خواهد یافت.(میرکمالی،1392).
رهبری تحول گرا
واژه" رهبری تحول گرا" زمانی شهرت یافت که برنز (1978) آن را برای تشریح رویکرد مهمی در عرصه رهبری سازمانی به کار گرفت. برنز در اثر مشهور خود موسوم به "رهبری" تلاش کرد دو نقش متمایز رهبری و پیروی را به یکدیگر پیوند دهد. از نظر برنز، رهبری تحول گرا فرایندی است که در رهبران و پیروان همواره در تلاشند تا توان روحی و قوای انگیزشی یکدیگر را به سطوح بالاتری ارتقا دهند. از این منظر، تأثیر رهبران و پیروان بر یکدیگر، پدیدهای متقابل و طرفینی است، در حالی که رهبران همواره میکوشند تا به تعبیر مازلو مراتب بالاتری از سطوح انگیزشی پیروان را تحریک و فعال کنند، ارتقای قوای انگیزشی پیروان نیز متقابلاً بر درجه اقتدار و توان روحی رهبران اثر میگذارد.
برنز مفهوم رهبری تحول گرا را نقطه مقابل رهبری عملگرا عنوان میکند. در فرایند رهبری عملگرا، رهبر در تلاش است تا پیروان را به منظور تأمین حداکثر منافع شخصی خویش برانگیزاند. بدین منظور، رهبر معیارهای روشنی را برای حسن عملکرد و کارکرد ایدهآل، پیش روی پیروان مینهد و سپس در ازاء تحقق آن، امتیازات و پاداشهای مناسبی را برای پیروان منظور میکند. در نتیجه، این نوع فرایند رهبری در چارچوب توافقات قراردادی بین رهبران و پیروان شکل میگیرد. رهبری تحول گرا، نقطه مقابل رهبری عملگرا است. در رهبری تحول گرا پیوند بین رهبر و پیروان از مقوله دیگری است. رهبر همواره در تلاش است تا با شناسایی، تحریک و فعال کردن مراتب بالاتری از سطوح نیازمندی و انگیزش پیروان، آنان را به سوی شکوفا ساختن و فعلیت بخشیدن حداکثر استعدادهای خویش سوق دهد و در ادامه، در مقابل مشاهده و دریافت بازخورد مناسب از عملکرد پیروان، رفتار و عملکرد خویش را نیز تعدیل کند. در فرایند رهبری تحول گرا، چنین روابط متقابل و رو به رشدی پیوسته بین رهبر و پیروان در جریان است. برنز مفهوم رهبری تحول گرا را در دو سطح خرد و کلان مد نظر قرار داد. این مفهوم در سطح خرد میتواند تنها بین اشخاصی چند (غیر سازمانی) جریان یابد، در حالی که در سطح کلان ناظر بر بسیج منابع قدرت و ایجاد تحول در کلیت و شاکله نظام اجتماعی است. از نظر برنز، رهبری تحول گرا در مقایسه با رهبری عملگرا از اقتدار به مراتب بیشتر و فرایند پیچیدهتری برخوردار است. (حسنی و همکاران، 1395)
تعاریف مفهومی
رهبری تحول آفرین
نوعی رهبری که رهبر علائق و منافع پیروان را توسعه میدهد و در آنها احساس آگاهی و پذیرش نسبت به اهداف و مأموریتها به وجود میآورد. رهبر فردی الهام بخش و دارای ملاحظات انسانی است که با تحریک هوشمندانه پیروان، آنها را در حل مسائل با نگاهی جدید توانمند میسازد (میرکمالی، ۱۳۸۵، ص ۹۸).
انگیزش الهامبخش
این بعد، شامل برانگیختن و بالا بردن انگیزش در پیروان که با توسل به احساسات زیردستان صورت میپذیرد. تأکید انگیزش الهام بخش بر احساسات و انگیزههای درونی است نه بر تبادلات روزانه بین رهبر و پیرو ( موغلی، ۱۳۸۲ ص ۸۰).
ترغیب ذهنی
ترغیب ذهنی مستلزم تلاشهای تحریک کننده برای یافتن ایدههای جدید و راهحلهای خلاق برای مشکلات وتشویق کردن نوآوری، خلاقیت و رویکردهای جدید میباشد. چنین رهبرانی راهحلهای نوآورانه و ایدههای جدید را از پیروانشان میخواهند و آنها پیروانشان را تشویق میکنند که ایدههایی را ارائه بدهند که متفاوتتر از ایدههای خودشان باشد ( جانسن و همکاران ، ۲۰۰۸، ص ۹).
ملاحظه فردی
توجه و ملاحظه فردی، شامل توجه به تفاوتهای فردی پیروان و ارتباط با تکتک آنها و تحریک آنان از طریق واگذاری مسئولیتها برای یادگیری تجربیات میباشد (موغلی، ۱۳۸۲ ص ۸۰).
نفوذ آرمانی
این بعد اشاره به سرافزاری، فرهمندی، احترام و وفاداری بیچون و چرای پیروان از رهبری که حس آرمانی را انتقال میدهد، دارد ( موغلی، ۱۳۸۲، ص ۸۱).
تعاریف عملیاتی
رهبری تحول آفرین
در این تحقیق منظور از رهبری تحول آفرین نمرات حاصل از پرسشنامه ۲۰ سوالی باس و آوالیو میباشد که با استفاده از مولفههای ترغیب ذهنی، نفوذ آرمانی ، ملاحظه فردی و انگیزش الهام بخش مورد سنجش قرار میگیرد و نمرههای در مقیاس فاصلهای ارائه میدهد که نشانگر رهبری تحول آفرین است.
ترغیب ذهنی
منظور از ترغیب ذهنی در این پژوهش، نمرات حاصل از سوالات ۱ تا ۴ پرسشنامه رهبری تحول آفرین میباشد.
نفوذ آرمانی
منظور از نفوذ آرمانی در این پژوهش، نمرات حاصل از سوالات ۵ تا ۱۲ پرسشنامه رهبری تحول آفرین میباشد.
انگیزش الهام بخش
منظور از انگیزش الهام بخش در این پژوهش، نمرات حاصل از سوالات ۱۶،۱۴،۱۳، ۱۵ میباشد.
ملاحظه فرد
منظور از ملاحظه فردی در این پژوهش، نمرات حاصل از سوالات ۱۷ تا ۲۰ پرسشنامه رهبری تحول آفرین میباشد.
تعریف مفهومی متغیر :
تعریف عملیاتی :
روایی پرسشنامه :
پایایی پرسشنامه :
منبع :
کد محصول : 2005
سوالات : 20
فرمت : ورد (word)
تعداد صفحات : 4
توجه مهم: خرید از "دنیاها" کاملا امن و مطمئن انجام میشود و تمامی فایلهای دریافتی از سایت تضمین شده میباشد.