چاپ
بازدید: 1087

اریگامی

(اُری) به معنی با اندیشه تا دادن و (کامی) به معنی کاغذ است.ترکیب آنها با یکدیگر کلمه اریگامی را میسازد. بنابراین اریگامی هنر و اندیشه ی تا دادن کاغذ (یا صفحاتی از جنس پلاستیک ، فلز و مواد دیگر) برای خلق شکل های مختلف ، می باشد.این شکل ها تعداد زیادی ازحیوانات ، پرندگان ، ماهی ها،وسایل بازی، وسایل دکوری، شکل های هندسی و اشکالی در ارتباط با گرافیک ، معماری ، صنعت و ... را شامل می شوند.اریگامی طیف بسیار گسترده ای از کودکان پیش دبستانی تا اساتید دانشگاه را در بر می گیرد.

اریگامی فقط از تعداد کمی از تاهای گوناگون استفاده می‌کند، ولی همین تاها می‌توانند به روش‌های گوناگونی ترکیب شوند تا طرحهای متفاوتی ایجاد کنند.

به طور کلی، این طرحها با یک برگ کاغذ مربع شکل آغاز می‌شود، که هر روی آن ممکن است به رنگ متفاوتی باشد و بدون بریدن کاغذ ادامه می‌یابد.
البته بر خلاف باور عمومی، اریگامی‌های باستانی ژاپن، کمتر سختگیری روی این قرارداد داشته و گاهی از بریدن کاغذ در هنگام آفریدن طرح (کیریگامی) و یا شروع کردن با کاغذهای مستطیل، دایره، و دیگر کاغذهای غیرمربع استفاده می‌شده است.
تمام مردم می توانند از آن لذت برده و با خلق طرحهای جدید به تاریخ اریگامی بپیوندند. اریگامی مدرن، در چند ساله اخیر(از سال 1950 میلادی به بعد) با انتشار کتابهای آقای یوشیزاوا (Akira Yoshizava) ، استاد اریگامی از ژاپن، رنسانس خودش را شروع کرد. اکنون اریگامی کاربردهای مهمی در هنر، علم و صنعت پیدا نموده است.

تاریخچه اریگامی

کاغذ در سال 105 میلادی (حدود 1900 سال قبل) توسط آقای تسایی لون که وزیر کشاورزی چینی ها بوداختراع شد.

آموزش اریگامی چند سال بعداز آن بود که تولید کاغذ افزایش یافت و در اختیار توده مردم قرار گرفت. از این زمان بود که هنرتا دادن کاغذ در ‌چین شروع شد. آنها چندین قرن اسرار تولید کاغذ و تادادن آنرا نزد خود حفظ نمودند ،تا بعد به کره و ژاپن راه یافت ،در ژاپن بود که کار تا دادن کاغذ کاملتر شد و به صورتی رواج پیدا نمود که جزئی از زندگی مردم گردید، و سالها بعد از آن بود که به کشورهای اروپایی راه پیدا نمود.در کشورهای اروپایی این هنر با علم مدرن آمیخت و با حمایت دانشگاهها و تشکیل انجمنهای بزرگ و قوی اریگامی (مانند دانشگاه معروف ام.آی.تی در آمریکا،دانشگاه کمبریج در انگلستان و ... ) تحولی جدید یافت.

Crane  پرنده دریایی سمبل اریگامی است!!

سمبل اریگامی پرنده دریایی است ، که سمبل بین المللی صلح نیز می باشد.در ژاپن هر بچه ای عاقبت ساختن پرنده دریایی را می آموزد. الینور کوئر (Eleanor Coerr)کسی است که با نوشتن کتاب "ساداکو و هزار پرنده دریایی کاغذی ، به این سمبل عمومیت داد. این کتاب که بصورت گسترده ای منتشر گردید ، داستان دختر جوانی بنام ساداکو را بازگو می کند که در اثر تشعشعات رادیواکتیو بمب باران اتمی ژاپن توسط آمریکا در جنگ جهانی دوم، صدمه دیده بود. در پایان جنگ او در بیمارستانی تحت درمان قرار گرفت.چند سال بعد سرطان خون او عود کرد. دوست او با در دست داشتن یک پرنده دریایی کاغذی به ملاقاتش رفت.او به ساداکو گفت که پرنده دریایی سمبل سلامتی است و اگر او بتواند هزار پرنده دریایی بسازد ، حالش خوب خواهد شد.

Crane  پرنده دریایی سمبل اریگامی

دوست او ساخت پرنده دریایی را به او آموخت. کار ساده ای نبود ، اما وقتی که ساداکو در ساخت اولین پرنده دریایی مهارت یافت ، شروع کرد به ساختن 999 تای دیگر. او دلیرانه مصمم شده بود که آنها را بسازد . ساختن پرنده دریایی چنان فکر او را بخود مشغول می کرد که از بیماریش یادش می رفت.مصمم بودن او و کارش توجه پرسنل بیمارستان و بازدیدکنندگان را به خود جلب نمود و آنها نیز مجلات ، پاکتهای عکسهای رادیوگرافی و دیگر کاغذهایی که بدستشان میرسید را برای او می آوردند تا او بتواند کارش را کامل کند. وقتی دیدکه بیماران دیگر نیز به این کارعلاقه مند شده اند او کارش را متوقف کرد و شروع به آموزش ساختن پرنده دریایی به دیگر بیماران نمود تا آنها هم بتوانند این کار را انجام دهند.جنگ موجب بیماری او شده بود، ساداکو همانطور که پرنده دریایی را می ساخت ، پیام صلحش را به همه جا گسترش میداد. بزودی او صد پرنده دریایی را ساخت. حال او بهتر شده بود و او توانست از بیمارستان مرخص شده و به خانه برگردد. اما ،  بیماری او مجدداً عود نمود . توانش به حدی کاهش یافت که متاسفانه دیگر قادر نبود کار ساختن بقیه پرنده های دریایی را تمام کند. با کمتر از 700 پرنده دریایی کامل شده ، ساداکو به حالت کما افتاد و سپس مرد. وقتی همکلاسی هایش  فهمیدند که او قادر نبوده رویای خودش را کامل کند ،همه تصمیم گرفتند تا درست کردن پرنده دریایی را بیاموزند. بزودی آنها توانستند کار ساختن هزار پرنده دریایی ساداکو را تمام کنند و به رویای او تحقق بخشند.
بچه ها تصمیم گرفتند به تمام کودکان دیگر ژاپنی نامه نوشته وداستان ساداکو را به آنها گفته و از آنها خواستند با جمع آوری پولهایشان بنای یاد بودی برای ساداکو و گسترش پیام صلح او بسازند. وقتی دولت ژاپن از این طرح مطلع شد تصمیم گرفت یک پارک در هیروشیما را بنام پارک صلح تغییر نام دهد. آنها در این پارک بنای عظیمی ساختند و شبیه پرنده دریایی ساداکو یک پرنده دریایی بزرگ ساخته و روی این بنا قرار دادند. همکلاسیهای او تصمیم گرفتند بخاطر احترام گذاشتن به ساداکو نوشته ای بر روی پایه این بنای یاد بود، نصب نمایند.این متنی است که آنها انتخاب کردند:
این فریاد ماست.این خاسته ی ماست.صلح در دنیا.
بنابراین شما میبنید ،عملکرد یک نوجوان ، تمام مردم دنیا را آگاه می سازد که آنها به صلح نیاز دارند.وقتی شما اولین قدمها را در اریگامی برداشتید،دستهای شما خواهد توانست پرنده دریایی را بسازد.دستور ساخت آنرا خوهید دید .

فایده و کاربردهای اوریگامی

۱ - ایجاد ارتباط عاطفی : در یکی از بررسی های انجام شده حدود ده خانواده در نظر گرفته شد. به افراد خانواده ها اطلاعات اولیه اریگامی و ساخت چند شکل ساده آموزش داده شد ، با توجه به رفتار و لغات بکار برده شده درگفتگوی بین اعضای خانواده در قبل از آموزش و بعد از آن ، مرواده های بین  اعضای خانواده خلاق و دوستانه ترشده بود. همین کار با چند گروه دانش آموز و بعد به صورت تک نفره نیز صورت گرفت. ایجاد روابط اجتماعی دوستانه تر و ایجاد علاقه به شکل ساخته شده از طرف سازنده ی آن ، نیز به خوبی قابل مشاهده بود .
۲ -  تمام انسانها به حل مشکل یا معما علاقه مند هستند، بخصوص انسانهای اهل علم ،طراحی، مهندسی ، گرافیک ، ریاضی ،فیزیک و غیره ،که عاشق حل مسائل علمی و ذهنی می باشند. دنیای اریگامی از این بابت یکی از سرآمد ترین  و هیجان انگیزترین علم و هنری است که بشر به آن دست یافته است.صرف نظر از کارآمدی و کار آیی آن برای بسیاری از علوم ، تمرین بسیار خوبی برای ایجاد خلاقیت و ذوق مثبت و سازنده در تمامی افراد از کودکان تا بزرگسالان است.اریگامی بیش از آنکه یک علم یا یک هنر باشد ، یک نیاز برای انسانی است که می خواهد خلاق و پویا باشد. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم اریگامی جزء مهمی از دنیای حال و مخصوصاً آینده ی ما خواهد بود. تا کنون بدلایل مختلف از جمله عدم وجود خلاقیت ها و فرهنگ سازی های مناسب و کار آمد، در رسانه ها از جمله رادیو و تلویزیون ، روزنامه ها و غیره ، اطلاع رسانی و بستر سازی مناسب در این زمینه انجام نشده است. مثلاً برای تهیه کنندگان برنامه های تلویزیونی ساخت برنامه های کم محتوی آسان تر است، تا ساخت برنامه های ناب و کارآمدی که حاصل تحقیق ، مطالعه و استفاده از طرح های صاحب نظران باشد.  روزنامه های ما نیز ترجیح می دهند و برایشان ساده تر است که به حوادث روزمره بپردازند تا به علوم و فرهنگ هایی که توسعه آنها موجب رشد و پویایی جامعه می گردد. با این دید ، هر دو رسانه در جذب ایده و طرح های نو و کار آمد ، چندان ابتکار عملی ندارند .  بنا بر این تمام افراد خوش فهم با ید با استفاده از امکانات پیشرفته دنیای ارتباطات ، به پیشرفت جامعه کمک کنند و کم کاری رسانه ها را پر نمایند. بجای چشم دوختن بدست این و آن و اینکه مدام بپرسیم دیگران برای ما چه کاری کرده اند خوب است که گاهی به این بیندیشیم که ما برای کشور و مردم مان چه کاری انجام داده ایم و می توانیم انجام دهیم.
۳ -  رشد نظم و ترتیب بهتر در کارها.
۴- افزایش مهارت دست ها
۵- هماهنگی اندیشه و عمل .
۶ - ایجاد علاقه به ساخت شکل ها و مدلهای اریگامی و ترجیح دادن آن به انجام بعضی بازی های کامپیوتری و دیدن بعضی برنامه های تلویزیونی ، و ...    تا حد زیادی قابل ثبت و مشاهده بود.این کارها با امکانات بسیار کمی انجام شد، تحقیقات علمی تر و بهتر دراین زمینه نیاز به امکانات بیشتری دارد ، که فعلا این امکانات را در اختیار نداریم .
۷- ارزان بودن : با توجه به زمینه های گسترده شکل های اریگامی (کاغذوتا) و ارزان بودن و حتی مجانی بودن ابزار (که کاغذ است و حتی می توان از مجلات و روزنامه ها و کاغذهای باطله نیز استفاده نمود.) می توان با دسته بندی این اشکال آنها را در سنین مختلف و در درسهای مختلف بکار برد. این درسها می توانند زندگی حیوانات ، هندسه ، زیست شناسی، دنیای دایناسورها و … باشند.بدیهی است ترکیب کار اریگامی با دیگر هنرها و وسایل آموزشی و آزمایشگاهی ، فرآیند آموزشی را متنوع تر، شاد و اثر بخش تر خواهد نمود.
۸ - از مزیتهای بسیار مهم اریگامی زیاد شدن شوق و علاقه به طبیعت و موجودات زنده است .تاوقتی خود ما یک خرگوش را نساخته ایم پی به اهمیت زندگی و حیاط او نمی بریم، ولی هنگامی که برای ساخت آن زحمت زیادی کشیدیم از آفریدن کاغذی آن بسیار لذت خواهیم برد و تازه پی می بریم که یک حیوان واقعی چه عظمت و حقوقی دارد. دراین  صورت نه تنها هرگز راضی به اذیت و آزار آنها نخواهیم شد بلکه بیش از پیش به آنها عشق خواهیم ورزید . برای اینکه مردم به طبیعت ، به حیوانات و به انسانها عشق بورزند باید نخست از یک جایی تمرین عشق ورزی را شروع نمایند یکی از مهمترین ، ارزان ترین وساده ترین راه ها ساخت شکل ها توسط اریگامی یا کاغذ و تا است . باید کارمهم برنامه ریزان آموزشی ، تدوین برنامه های درسی به گونه ای باشد که در پایان فرآیند هربرنامه  آموزشی تغبیر رفتار مطلوب درجهت ایجاد خلاقیتهای بیشتر ، عشق و امید به زندگی ، کارایی مفیدتر در زمینه درس ارائه شده و … صورت  گیرد  . یکی از مؤثرترین راه ها ، اجرای برنامه هایی است که بطور غیر مستقیم موجب چنین تغییرات مفیدی در فرگیران شود . آموزش اریگامی همگام با فلسفه و تاریخچه ی صلح و دوستی آن می تواند یکی از کارآمدترین روشها برای رسیدن به اهداف ذکر شده باشد . برای نتیجه گیری مطلوبتر باید به عنوان یک واحد درسی از پیش دبستانی تا انتهای دانشگاه به گونه مناسبی در محتوی درسها گنجانده شود .
۹-  می توان انجمن های غیر دولتی متفاوتی از دوستاران اریگامی تشکیل داد و با حمایت های دولت، این هنر  را عمومی تر نمود . این انجمنها می توانند یکی از بهترین مکانها برای گذراندن اوقات فراغت تمام اقشار جامعه از کودکان تا بزرگسالان باشد . اریگامی تنها علم و هنر مورد نیاز بشر نیست، لذا باید پاسخگوی نیاز جامعه به علوم و دیگر هنرها، نیز بود.
۱۰-  اریگامی را می توان براحتی جایگزین بسیاری از اسباب بازی هایی نمود که نقشی در رشد خلاقیت و کارایی افراد ندارند . وقتی بصورت آزمایشی دروس اریگامی به افراد مختلف تدریس می شد به وضوح ملاحظه می گردید که افراد کار با اریگامی را به بسیاری از بازی های دیگر ترجیح می دهند.
۱۱-  بسیاری اوقات انسانها در دنیای تصورات خودشان زندگی می کنند نه در دنیای واقعی. کار با اریگامی وموجودات ساخته شده با آن می تواند دنیای خیال انگیز و آرامی را فراهم کند . انسانها به چنین آرامشی  برای مقابله برخی با استرسهای دنیای واقعی نیاز دارند.
۱۲-  تمرکز حواس ، مدیتیشن وذن از دیگر کاربردهای مفید و مهم اریگامی است در این حالت است که امکان تلقینهای مثبت فراهم می شود و فرصتی بدست می آید تا خلاقیت های درونی شکوفا شود و قابلیتهای خودشان را آشکار نمایند.
۱۳-  کمک به ساخت الگوهای هنری و صنعتی به دلیل قابلیت آسان شکل گیری و به عمل در آمدن ایده ها از دیگرمزایای اریگامی است.
۱۴ – اریگامی بر اساس گسترش صلح ودوستی بین تمام ملتها رواج پیدا نمود.معمولاً کسانی که در زمینه  اریگامی فعالیت میکنند انسانهای صلح جویی هستند و اریگامی نیز به شدت این حس را تقویت می کند. 
۱۵ -  - به قول تاکتوشی نوجیما مدرس دانشگاه کیوتو و استاد اریگامی « تئوری اریگامی را می توانیم برای همه چیز استفاده کنیم چونکه همه جا هست.» او مردم را در حالی تصور میکند که در مبلهای تا شو خود نشسته اند و در هنگام زلزله خانه های آنها بجای فرو ریختن ، فقط مقداری تا می شوند. نوجیما با استفاده از اصول اریگامی، در حال کار روی طرح است که استفاده انرژی در ماهواره ها را بهینه می سازد.
۱۶ - آچیرو هاگیوارا دانشمند ژاپنی، در حال پیدا نمودن راهی است که قسمت تاشونده ای در خودرو ها ساخته شود تا انرژی تصادف بجای تخریب در آن قسمتها جذب شود.
۱۷ - رابرت لنگ کیسه هوایی برای خود رو ها طراح نموده است براحتی در هنگام تصادف باز شده و سرنشین ها را از صدمه دیدن محافظت می کند.
۱۸ - ساختمان بزرگترین تلسکوپ فضایی جهان  بنام چشم شیشه ای ، بر اساس قوانین اریگامی طراحی گردیده است. این تلسکوپ مثل یک گل باز میشود. مساحت این تلسکوپ در حالت باز، بیشتر از مساحت یک زمین فوتبال می باشد..این تلسکوپ بر اساس نرم افزار «تری میکر» که استاد بنام اریگامی و، پژوهشگر سابق ناسا آقای رابرت لنگ آنرا طراحی نموده است، و با همکاری دانشمندان لابراتوا رلارنس لیورمور در کالیفرنیا ساخته شد.
۱۹ - ساختمان کتابخانه عمومی شهر سیاتل  بر اساس اریگامی ساخته شده است.طراح این بنا رم کولهاس آلمانی و جوشا راموس هستند. یکی از کاربردهای اریگامی ساخت بناهای زیبا و مقاوم در برابر زلزله است.
۲۰ - اریگامی در ساخت نقشه ها، چادر ها، ظرفهای غذا و گنبد استادیومها کمک شایان توجهی کرده است.
۲۱ - اریگامی دنیای ریاضیات، مهندسی و علوم و هنرهای دیگر را دچار تحول کار آمدتری نموده است.

یافته های جدید

اریگامی فواید زیادی دارد از جمله ، هماهنگی بین چشم و دست ، مهارت  در کارهای فکری که نیاز به انجام ترتیب و توالی خاص دارد ، مهارت  در دقت ، افزایش شکیبایی و صبر ، افزایش مهارتهای خاص جسمانی ، افزایش نتیجه گیری های منطقی و ریاضی و ...
وقتی مشغول ساخت مدلهای اریگامی هستید چون مجبورید با هر دو دست کار کنید ،تمام مغز شما در حال فعالیت است. طبق آخرین تحقیقاتی که دکتر کاترین شماکوف و یوری شماکوف روی مغز انجام داده اند ، وقتی هر دو دست مشغول انجام کاری هستند ، مغز پالسهای محرک بیشتری را دریافت می کند. در نتیجه کرتکسهای مغز افزایش یافته و شاهد  به روز خلاقیتهای بیشتری، در افرادی که اریگامی کار می کنند ، خواهیم بود.

گردآورنده : دنیاها،دانشنامهٔ فارسی | www.donyaha.ir

لینک های مفید :

- آموزش تصویری اریگامی حیوانات

- آموزش تصویری اریگامی پرندگان

- آموزش تصویری اریگامی گلها